Bầu cử năm 2024 - Bài toán trắc nghiệm dân chủ Hoa Kỳ
Thái Hóa Lộc
Cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ năm 2024 dự kiến sẽ diễn ra vào thứ Ba ngày 5 tháng 11 năm 2024, là cuộc bầu cử tổng thống thứ 60 liên tiếp 4 năm 1 lần trong lịch sử Hoa Kỳ. Theo thăm dò dư luận toàn quốc, Tổng thống đương nhiệm Hoa Kỳ Joe Biden có thể là đấu thủ của cựu tổng thống Donald Trump với nhiệm kỳ tái tranh cử lần thứ hai không liên tiếp. Đây là một cuộc bầu cử có sự tái tranh cử của cựu tổng thống kể từ cuộc bầu cử năm 1956. Nếu ông Trump đắc cử, ông sẽ trở thành vị tổng thống thứ hai có được hai nhiệm kỳ không liên tiếp kể từ vị tổng thống Grover Cleveland với nhiệm kỳ tương tự vào năm 1892…
Cuộc bầu cử tổng thống năm 2024 sở dĩ được gọi là cuộc trắc nghiệm nền dân chủ Hoa Kỳ bởi ngay từ đầu khi sự xuất hiện tái tranh cử cựu Tổng Thống Donald Trump đã gây nhiều tranh cãi và sự bủa vây pháp lý cho một ứng cử viên đối thủ hàng đầu của đảng đối lập với đảng cầm quyền.
Sự chồng chéo ngày giờ xét xử cựu TT Trump là không công bằng. Theo các chuyên gia pháp lý, những ngày xét xử sát nút nhau trong các vụ án liên quan đến cựu Tổng thống Donald Trump gây áp lực không công bằng lên các luật sư bào chữa, và những rắc rối này cần phải được giải quyết. Ông Trump dự kiến sẽ xuất hiện trong hai phiên tòa lớn, một ở Hoa Thịnh Đốn và một ở Florida, bắt đầu chỉ cách nhau 77 ngày. Đó chỉ là hai trong số bảy, có thể là tám phiên tòa hình sự và dân sự đã được ấn định cho cựu Tổng thống Trump trong 12 tháng trước cuộc bầu cử tổng thống năm 2024, mà trong đó ông là ứng cử viên hàng đầu của Đảng Cộng Hòa.
Theo ông Kevin J. O’Brien, một luật sư xét xử tại New York và là cựu phụ tá biện lý liên bang chuyên về các vụ án hình sự của giới trí thức (white-collar crime), thì việc sắp xếp các phiên tòa chồng chéo nhau là không công bằng đối với ông Trump. “Đó là một trách nhiệm vô cùng nặng nề được đặt lên vai phía bào chữa.Và xét về tính công bằng, kỳ thực, gánh nặng đó không nên được áp lên họ. Công việc của chính phủ và tòa án đáng lẽ là phải giải quyết những vấn đề này và bảo đảm có khoảng thời gian hợp lý giữa các vụ án,”
Cựu Tổng thống Trump vẫn khẳng định mình vô tội và nhiều lần cho rằng các vụ án hình sự chống lại ông là có động cơ chính trị. “Hãy tiếp tục Truy tố Đối thủ Chính trị của các vị, điều đó không tạo ra sự khác biệt cho cái gì, hoặc tại sao.Thay vào đó, hãy giữ ông ta xa khỏi ‘lộ trình chiến dịch’ và ở lại tòa án. Đừng nghĩ gì đến Quyền của ông ấy, Hiến Pháp, hay Quyền Tự do cả. Hãy ngồi đó và XEM NƯỚC MỸ SỤP ĐỔ!” cựu Tổng thống Trump viết trên nền tảng mạng xã hội Truth Social hôm 01/09.
Cách đây chín tháng, cựu Tổng thống Trump đã loan báo chiến dịch vận động trở lại Tòa Bạch Ốc. Ông đã liên tục dẫn đầu trước hơn chục ứng cử viên cho đề cử của Đảng Cộng Hòa với khoảng 40 điểm phần trăm. Ông O’Brien tin rằng cuối cùng thì, một hoặc nhiều trong số những phiên tòa này sẽ phải dời lịch vì quyền lợi của công lý.
Ông Trump không những đang bị bủa vây về pháp lý bởi nhiều vụ kiện khác nhau và liên tục; ngoài ra ông còn bị ngăn chận con đường tranh cử. Các thành viên Đảng Dân Chủ hàng đầu đang thúc đẩy việc sử dụng Tu chính án thứ 14 của Hiến Pháp Hoa Kỳ để loại cựu Tổng thống (TT) Donald Trump khỏi chiến dịch tranh cử tổng thống năm 2024, với việc Dân biểu Adam Schiff (Dân Chủ-California) kêu gọi Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ đưa ra quyết định cuối cùng.
Mục 3 của Tu chính án thứ 14, được ban hành sau Nội chiến, cấm công dân được giữ chức vụ trong chính phủ nếu họ tham gia vào “cuộc nổi dậy hoặc nổi loạn” chống lại Hoa Kỳ “hoặc viện trợ hoặc trợ giúp kẻ thù của Hoa Kỳ.” Trong một cuộc phỏng vấn với MSNBC hôm Chủ Nhật (03/09), ông Schiff nhấn mạnh rằng vụ kiện Tổng thống Trump dựa trên Tu chính án thứ 14 là một “lý lẽ hợp lệ.”.Luật này “không quy định rằng quý vị phải bị kết tội nổi dậy mà quy định cá nhân có tham gia vào những hành vi liên quan,” ông nói.“Đó là không đủ tư cách giữ chức vụ … Và nó hoàn toàn đúng trong trường hợp của ông Donald Trump.”
Ông Schiff cho rằng luật này sẽ được kiểm nghiệm khi một đổng lý tiểu bang “hoặc là từ chối đưa ông ấy vào lá phiếu hoặc là đưa ông ấy vào lá phiếu và bị một người nào đó khởi kiện. Tôi có thể hình dung rằng vụ kiện sẽ được đưa lên Tối cao Pháp viện. Và đó là dấu hỏi lớn qua toàn bộ sự việc này–Tối cao Pháp viện sẽ làm gì?”. “Có những học giả Hiến Pháp nổi tiếng cũng như những học giả cấp tiến nổi tiếng tin rằng ông ấy nên bị loại. Nhưng liệu tòa án này có thực hiện bước đó không? Cuối cùng, chỉ có thời gian mới trả lời được.”.
Một thành viên Đảng Dân Chủ khác, Thượng nghị sĩ Tim Kaine (Dân Chủ-Virginia), nói trong một cuộc phỏng vấn hôm Chủ Nhật với đài ABC rằng có một “lý lẽ mạnh mẽ” được đưa ra để loại bỏ cựu Tổng thống Trump khỏi lá phiếu năm 2024. “Theo quan điểm của tôi, cuộc tấn công vào Điện Capitol ngày hôm đó được thiết kế cho một mục đích cụ thể tại một thời điểm cụ thể, và đó là làm gián đoạn quá trình chuyển giao quyền lực một cách hòa bình” được nêu trong Hiến Pháp Hoa Kỳ.
“Tôi cảm giác là vấn đề của ông Trump có thể sẽ được giải quyết tại tòa án,” ông nói.“Nhưng, quý vị biết đấy, tôi nghĩ về phía chúng tôi, thì điều cần tập trung là phải giành chiến thắng vào năm 2024.”. Ông Kaine cũng chỉ trích các ứng cử viên tổng thống năm 2024 của Đảng Cộng Hòa vì đã đồng ý bỏ phiếu cho cựu Tổng thống Trump ngay cả khi ông bị kết tội trong bất kỳ bản cáo trạng nào.
“Nếu các vị đang không muốn nói lên rằng hành vi cố gắng lật ngược quá trình chuyển giao quyền lực một cách hòa bình của ông Donald Trump là yếu tố khiến ông ấy không đủ tiêu chuẩn, nếu như các vị bất chấp điều đó mà cam kết bỏ phiếu cho ông ấy, nếu như các vị bất chấp điều đó mà cam kết sẽ ân xá cho ông ấy nếu các vị đắc cử—điều đó cho thấy các vị không có ý thức đạo đức cần thiết để trở thành nhà lãnh đạo của quốc gia vĩ đại nhất thế giới này.”.
Trong một cuộc phỏng vấn với Fox News, cựu Phụ tá Biện lý Hoa Kỳ Sol Wisenberg đã gọi những nỗ lực của Đảng Dân Chủ nhằm sử dụng Tu chính án thứ 14 để ngăn chặn cuộc tranh cử năm 2024 của cựu Tổng thống Trump là “đạo đức giả.”.
“Liệu quý vị có thể nghĩ ra bất cứ điều gì phản dân chủ hơn ý tưởng mà một quan chức tiểu bang, một đổng lý tiểu bang nào đó có thể tự mình tuyên bố hay không, ‘Tôi nghĩ ông Donald Trump đang tham gia vào cuộc nổi dậy hoặc nổi loạn như được hiểu trong Tu chính án thứ 14,’ mà không có bất kỳ loại phiên tòa xét xử nào, không có bất kỳ loại quy trình nào, không có bất kỳ loại định nghĩa nào. Điều đó thật lố bịch,” ông nói.
Những bình luận của ông Schiff và ông Kaine được đưa ra khi một thẩm phán liên bang ở Florida gần đây đã bác bỏ vụ kiện yêu cầu loại Tổng thống Trump khỏi cuộc tranh cử năm 2024.
Vụ kiện do biện lý thuế Florida, ông Lawrence Caplan ở Boynton Beach, đệ trình, lập luận về việc tước quyền tranh cử theo Mục 3 của Tu chính án thứ 14. Đơn kiện viết,“Những nỗ lực của Tổng thống Trump ở cả Hoa Thịnh Đốn, cũng như ở Georgia và có lẽ ở cả các tiểu bang khác, cũng như hậu quả là cuộc tấn công vào Điện Capitol Hoa Kỳ, đã đặt ông Trump vào trung tâm của điều khoản loại bỏ tư cách, và do đó, khiến ông ấy không bao giờ đủ tiêu chuẩn để phục vụ ở một chức vụ liên bang nữa,” theo Washington Examiner.
Tuy nhiên, Thẩm phán Robin L. Rosenberg, một người được TT Obama bổ nhiệm, đã bác bỏ vụ kiện, lưu ý rằng biện lý này không chịu tổn hại cụ thể nào để khởi kiện liên bang đối với cựu Tổng thống Trump. Trong bối cảnh Đảng Dân Chủ liên tục tìm cách loại bỏ ông, Tổng thống Trump đã cảnh báo về khả năng trả đũa một khi Đảng Cộng Hòa lấy lại được Tòa Bạch Ốc.
“Chiến dịch tranh cử của ông Joe Biden Lươn Lẹo đã đổ lên đầu tôi những bản cáo trạng và vụ kiện nhiều đến nỗi Đảng Cộng Hòa đã đang nghĩ đến những gì chúng tôi sẽ làm với ông Biden và những người Cộng sản khi đến lượt chúng tôi,” cựu Tổng thống Trump viết trong một bài đăng hôm 04/09 trên Truth Social.
“Họ đã bắt đầu một cách suy nghĩ hoàn toàn của Cộng Hòa mới Hoa Kỳ về các chiến dịch chính trị. Quá rẻ rúng và bẩn thỉu, nhưng đó chính là tình hình hiện tại của nước Mỹ. Hãy cẩn thận với những gì các vị mong ước!”
Trong một cuộc phỏng vấn với Just the News, luật sư Alan Dershowitz, một giáo sư danh tiếng về hiến pháp của Đại học Havard gọi những nỗ lực nhằm loại Tổng thống Trump khỏi cuộc bầu cử năm 2024 là “một mối đe dọa nghiêm trọng đối với Hiến Pháp của chúng ta.” Những nỗ lực như vậy “sẽ đặt quyền quyết định ai là tổng thống vào tay các đổng lý tiểu bang ở địa phương và các thống đốc Đảng Dân Chủ, thay vì người dân.”. Ông nói: “Đó là mối đe dọa nguy hiểm nhất hiện nay mà ông Donald Trump phải đối mặt, bởi vì thậm chí không cần phải có bản kết án để loại họ ra khỏi lá phiếu.”.
Cuộc bầu cử Tổng thống Hoa Kỳ còn dài nhưng ngày càng nóng hơn theo thời gian như đang dần dần thiêu rụi nền Dân chủ Hoa Kỳ. Hơn ai hết, lá phiếu của người dân Hoa Kỳ là bài toán trắc nghiệm về dân chủ và cũng là những giọt nước sẽ làm nên đại hồng thủy dập tắt ngọn lửa phi dân chủ đang tàn phá đất nước Hoa Kỳ đã được gầy dựng hơn 247 năm qua...
