Đối thủ ủng hộ đối thủ
Thái Hóa Lộc
Một tuần lễ sôi động khởi đầu cho cuộc vận động tranh cử TT Hoa Kỳ của Đàng Cộng Hòa cùng với hình ảnh một cựu TT đến nhà tù tiểu bang Georgia chính thức thi hành “nghĩa vụ một tù nhân” đã vô tình gây một ấn tượng bất ngờ lạ lẫm đối với người Việt tỵ nạn về nền dân chủ Hoa Kỳ…
Theo Reuters, bức ảnh được văn phòng cảnh sát trưởng hạt Fulton, bang Georgia công bố tối 24/8 cho thấy, cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump mặc vest, thắt cà vạt đỏ và nhìn một cách giận dữ vào ống kính và có số hiệu tù nhân P0113580. Vụ bắt giam chỉ mang tính hình thức khi ông lưu lại đây trong 20 phút để chụp hình, lấy dấu vân tay và số hiệu nhà tù. Đây là lần đầu tiên ông Trump phải chụp ảnh lưu hồ sơ nhà tù. Các cáo buộc hình sự trước đó ông không phải thực hiện thủ tục pháp lý này. Ông Trump tới nhà tù Atlanta để trình diện sau khi bị truy tố vì cáo buộc âm mưu lật ngược kết quả bầu cử năm 2020. Cựu Tổng thống Mỹ chỉ ở trong tù khoảng 20 phút trước khi được tại ngoại nhờ đóng 200.000 USD tiền bảo lãnh…
Lần đầu tiên trong lịch sử Hoa Kỳ, một vị cựu tổng thống đã bị bắt bỏ tù và phải nộp tiền để được tại ngoại hầu tra. Số tiền mỗi cá nhân phải nộp được xác định bởi quan toà, nhiều hay ít tuỳ theo mức nghiêm trọng của mỗi cáo buộc và tầm quan trọng của bị cáo. Chẳng hạn cũng một tội danh rất nghiêm trọng là RICO mà một người tòng phạm khác như Scott Hall chỉ phải nộp $4,000, trong khi đó ông Donald Trump tốn $80,000. Tuy nhiên ông Trump đã không trả bail bằng tiền mặt mà dùng dịch vụ bond của một công ty tên là Foster Bail Bonds LLC. Theo CNN, ông Trump chỉ phải bỏ ra 10%, tức $20,000. Chúng ta cần hiểu rõ hơn bail là tiền, bond là nợ. Bail là số tiền bị cáo phải nộp để được thả ra. Những người không có tiền trả phải chấp nhận bị tạm giam cho đến khi ra toà…Qua vụ án này ta thấy không phải chỉ người nghèo mới không có tiền trả bail. Rudy Giuliani, cựu thị trưởng New York City và là một nhân vật gần gũi cựu TT Donald Trump, cũng đã phải nhờ đến công ty “A 2nd Chance Bail Bonds” tại Georgia trả giúp số tiền bail $150,000 để ông ta được tại ngoại. Thế mới biết, ở trên đời triệu phú hay tỉ phú gì cũng có lúc cần được người khác “bail out.”
Bao nhiêu dồn dập đã ập tới như hiện nay nhưng ông Trump hầu như chắc chắn sẽ được đề cử ứng viên tổng thống của đảng Cộng hoà (GOP). Tỷ lệ ủng hộ Trump vẫn rất mạnh ngay cả khi cựu tổng thống gặp các rắc rối pháp lý. Tỷ lệ ủng hộ của cựu tổng thống Trump đối với Đảng Cộng Hòa không hề suy giảm sau khi ông bỏ qua cuộc tranh luận sơ bộ đầu tiên trong đảng và ảnh hồ sơ tù của ông lan truyền khắp thế giới. Có nhiều người còn khẳng định con đường tiến đến trận chung kết tranh ghế tổng thống của Trump là “không thể ngăn cản”.
Trong nhiều tháng, ám ảnh đã đè nặng lên cuộc đua tổng thống của Đảng Cộng Hòa, nhưng những ngày gần đây quả bóng đã đẩy về phía Trump một cách thuyết phục. Quyết định bỏ qua cuộc tranh luận sơ bộ đầu tiên của cựu tổng thống hoá ra là “canh bạc thắng”! Ông Trump không chỉ bình an vô sự trước các đối thủ mà còn xác lập rõ hơn sự thống trị của mình. Sáu ứng cử viên nói họ sẽ ủng hộ Trump nếu ông được Đảng Cộng Hòa chọn ngay cả khi ông bị kết án.
Cựu Thống đốc South Carolina Nikki Haley nằm trong số những người giơ tay. Thống đốc Florida DeSantis cũng vậy (dù ban đầu do dự chờ xem những người khác phản ứng thế nào). Hai người không giơ tay là cựu Thống đốc New Jersey Chris Christie và cựu Thống đốc Arkansas Asa Hutchinson.
Chưa đầy 24 giờ sau khi các đối thủ của ông Trump còn chưa bình tĩnh sau cuộc tranh luận, ông Trump đã có chuyến đi trình diễn đến nhà tù ở Atlanta hơn là một tù nhân thọ án. Bức ảnh chụp hồ sơ tù lập tức biến thành “chiếc cần câu” gây quỹ. Sự trở lại bất ngờ với X, nền tảng trực tuyến trước đây gọi là Twitter, cũng gây nên hiện tượng lạ.
Hiện ông Trump 77 tuổi vẫn có nguy cơ gián đoạn tranh cử do phải ngồi tù hoặc gặp một số vấn đề bất ngờ như sức khỏe nhưng tất cả đều không làm giảm sự ủng hộ dành cho cựu tổng thống. Jordan Bryngelson, nhà hoạt động Đàng Cộng Hòa ở South Carolina đứng trung lập trong cuộc đua, nhưng cũng giống như nhiều người khác trong đảng, xem ông Trump là “thực tế không thể tránh khỏi là ứng cử viên được chọn của đảng”. “Ông ấy không chỉ có khả năng đối phó tốt với những hiểm họa mà còn biết tận dụng chúng. Mỗi lần bị một cú đấm ông ấy lại mạnh hơn”.
Không chỉ thế, ông Trump còn biết biến những thảm họa thành cơ hội kinh doanh và quyên góp, điều mà những người khác không làm được. Còn hơn bốn tháng nữa mới đến cuộc bầu đầu tiên chọn đề cử ứng cử viên tổng thống trong Đảng Cộng Hòa tại Iowa nên Trump vẫn có thể gặp nhiều khó khăn với những vấn đề pháp lý của mình và các đối thủ vẫn có thể tìm được cách bứt phá lên. Các cuộc thăm dò cho thấy cựu tổng thống đang dẫn trước rất lớn, nhưng cũng cho thấy cử tri sẵn sàng xem xét người thay thế. Tuy nhiên, là một nhà kinh doanh lão luyện, ông Trump có thể biến nguy thành cơ như đã từng chứng tỏ trong quá khứ. Jeanita McNulty, chủ tịch Đảng Cộng Hòa của một quận hạt ở Iowa, người có mặt tại cuộc tranh luận ở Milwaukee, nhận xét: “Đối với cựu TT Trump, bất cứ điều gì cũng có thể xảy ra. Rõ ràng, không có đối thủ nào làm tổn hại đến Trump trong buổi tranh luận đó. Cuộc phỏng vấn ông dành cho Tucker Carlson (trên mạng xã hội X) cũng có rất nhiều người theo dõi. Có vẻ các vụ truy tố hình sự chỉ làm tăng sự ủng hộ của các cử tri trung thành hơn”.
Ba bản cáo trạng tiếp theo, thay vì đưa Trump đi xuống, lại được tất cả các ứng cử viên Đảng Cộng Hòa đối thủ và nhiều đảng viên Đảng Cộng Hòa đồng ý là “có động cơ chính trị, can thiệp bầu cử”! Dù có những khác biệt về chính sách, đặc biệt là về đối ngoại và quyền phá thai, nhưng các đối thủ phần lớn ủng hộ chương trình nghị sự của ông Trump, đặc biệt là vấn đề nhập cư và kinh tế. Ông DeSantis phải hứng chịu cuộc tấn công từ đội ngũ của ông Trump từ trước khi chính thức tham gia cuộc đua.
Ông DeSantis còn gặp khó do quyết định sai lầm về nhân sự trong ban vận động. Chiến lược tranh cử cũng có vấn đề. Khi cố cứu vãn tình thế, ông DeSantis vẫn tránh phản công ông Trump, khiến nhiều người ủng hộ và các nhà tài trợ chán nản, lần lượt quay lưng. Trong khi đó, những kẻ trung thành với ông Trump không mất đi người nào. Ông DeSantis hiện vẫn tiếp tục điều chỉnh cuộc vận động nhưng vẫn chưa lấy lại được vị thế đã mất, dù một số cuộc khảo sát cho thấy cuộc tranh luận của ông được đánh giá là “thể hiện tốt”. Bà Haley cũng được đánh giá cao trong các cuộc thăm dò sau tranh luận, nhưng vẫn kém xa ông Trump. Nếu có ứng cử viên thể hiện được sức hút của người xem thì đó là doanh nhân công nghệ sinh học Vivek Ramaswamy. Ông bảo vệ Trump nhiệt tình, gọi cựu tổng thống là “tổng thống xuất sắc nhất thế kỷ 21”. Nhưng ông Ramaswamy còn một chặng đường dài để bắt kịp Trump.
Ngay cả đảng Dân chủ cũng chuẩn bị trận chung kết với Trump!
Về phần mình, TT Biden và các đảng viên Dân chủ cũng xem ông Trump là ứng cử viên “không thể tránh khỏi” của Đảng Cộng Hòa. Các phụ tá chiến dịch tranh cử cho biết ông Trump sẽ dành tuần này để gây quỹ và trả lời phỏng vấn trên các phương tiện truyền thông. Ông dự định đến Iowa, New Hampshire và Nam Carolina vào Tháng Chín (có thể đến nhiều lần để mở rộng lợi thế của mình). Có khả năng cựu tổng thống sẽ bỏ qua cuộc tranh luận tiếp theo vào cuối Tháng Chín.
Chủ tịch Cộng Hòa Iowa Jeff Kaufmann kỳ vọng ông Trump sẽ tham dự các cuộc tranh luận do Ủy ban Quốc gia GOP phê chuẩn sắp tới, đặc biệt nếu cuộc tranh luận được tổ chức ở Iowa ngay trước cuộc bầu cử sơ bộ 15 Tháng Một, như truyền thống. “Ông ấy biết rõ là không thể xem Iowa như một nơi… đương nhiên thắng!” – Kaufmann nói. Rắc rối pháp lý liên tục của ông Trump có nghĩa là cuộc chiến đề cử của Đảng Cộng Hòa sẽ vẫn là một cuộc trưng cầu dân ý về ông Trump. Nhà phân tích bầu cử phi đảng phái Nathan Gonzales nhận định: “Chừng nào đa số đối thủ còn bảo vệ Trump trước các cáo buộc, dù ít hay nhiều, thì thật khó để Trump bị truất ngôi dẫn đầu!”
