Người Việt ăn Tết trên đất Mỹ
Thái Hóa Lộc
Chỉ còn vài ngày nữa năm cũ Nhâm Dần kết thúc và những người Việt tỵ nạn đón mừng năm mới Quý Mão theo truyền thống, phong tục của ngàn xưa để lại. Nhiều người vẫn còn ngậm ngùi rơi lệ mỗi khi nhớ Tết quê nhà. Họ luôn nhớ những thứ thân thuộc nhất của Tết cổ truyền, những giá trị văn hóa đẹp của người Việt mỗi độ Xuân về.
Tại Mỹ, người gốc Việt sinh sống, tập trung chủ yếu tại các thành phố như Los Angeles, San Jose (California), Dorchester - Boston (Massachusetts), Houston , Dallas (Texas) hay Georgia, Washington D.C. Những hoạt động truyền thống ngày Tết của cộng đồng người Việt xa quê từ lâu đã trở nên quen thuộc đối với người dân địa phương. Ngay tại thành phố Dallas-Fort Worth đã có hai tuần lễ liên tiếp vừa qua, đã sự tham dự đông đảo chưa từng có của nhiều người sau mùa đại dịch mừngđể cùng mừng Xuân Quý Mão. Tết năm nay, rất may mắn là tiểu bang Texas được hưởng những ngày khí hậu ấm áp không khác gì tại Việt Nam.
Với khí hậu những ngày Tết ở Việt Nam ỗi năm là thời điểm bắt đầu một năm mới tươi vui, ấm áp, cây cỏ nảy lộc đâm chồi, trong khi ở nước Mỹ mọi thứ chìm sâu vào băng giá. Khi ở quê nhà mọi người đã thắp nhang Mồng Một, chuẩn bị đi du xuân, đến chùa thì bên Mỹ vẫn chưa đón giao thừa. Trước đó, vào buổi chiều cuối năm Âm lịch tuyết vẫn đổ từng hồi, gió mùa Đông giá lạnh vẫn rít từng cơn, nhiều người Việt sau những giờ làm việc ở nhà máy, công ty chạy về nấu bữa cơm Tất Niên. Nước Mỹ cách Việt Nam nửa vòng trái đất, lại đi sau nửa ngày…
Ngoài công ăn việc làm không thể vui Xuân hưởng Tết trọn vẹn, người Việt ở Mỹ năm nay cũng có những ưu tư về đất nước của mình đang sống, tương lai của thế hệ sau này với những thay đổi nước Mỹ. Sự thay đổi đảng chính trị cầm quyền trong 3 cơ quan hành pháp, lập pháp, tư pháp đã làm thay đổi tình hình chung của đất nước và đời sống của người dân. Sự kiện này không những người Việt quan tâm và không khỏi lo ngại. Từ lạm phát đang tới đến những hồ sơ mật đã được tìm thấy của cựu Tổng thống Donald Trump và đương kim tổng thống Joe Biden. Những gì sẽ xảy đến cho nước Mỹ vào năm Quý Mão sắp tới đây!
Tháng trước (12/2022), Cục Dự trữ Liên bang đã tăng lãi suất chuẩn lên nửa điểm phần trăm, trong khi bốn lần tăng gần đây nhất đều là ba phần tư điểm phần trăm Hai kinh tế gia này đã viết cho CNN, “Suy thoái kinh tế luôn kéo theo sự sụt giảm đáng kể về cả GDP lẫn việc làm, nhưng những sự sụt giảm như vậy không hẳn là rõ ràng ngay từ đầu cuộc suy thoái,” và nói rằng người Mỹ “đừng để bị lừa” bởi những dự báo lạc quan nói điều ngược lại. “Mặc dù GDP và việc làm có di chuyển cùng nhịp với nền kinh tế, nhưng vào thời điểm các số liệu này được công bố, chúng chỉ cho chúng ta biết nền kinh tế đã ở đâu trong quá khứ gần đây.” Họ cho rằng đã có những điểm tương đồng giữa nền kinh tế Hoa Kỳ hiện tại và cuộc Đại Suy Thoái năm 2008. “Khi đó, nhiều người—bao gồm cả Tổng thống khi ấy là ông George W. Bush — không lo ngại về suy thoái kinh tế vì GDP vẫn chưa giảm, mặc dù tình trạng mất việc làm đã bắt đầu,” bài báo của họ cho biết. “Chúng tôi đã đẩy lùi tâm lý tự mãn đang thịnh hành, khi viết cho CNN vào thời điểm đó, ‘Mặc dù GDP vẫn chưa giảm, nhưng chúng ta đã chứng kiến bốn tháng liên tiếp mất việc làm. Thực tế này cho thấy nền kinh tế đang trên đà suy thoái. Và điều đó ngụ ý rằng một trong hai hoặc cả hai ước tính GDP hơi tăng gần đây sẽ được điều chỉnh xuống mức âm vào năm tới.’”
Một cuộc suy thoái sẽ bao gồm mất việc làm. Trong lĩnh vực công nghệ đã có những đợt sa thải được thực hiện vào mùa đông này, dẫn đầu là Amazon, Meta và Facebook, Twitter, cùng những công ty khác. Ông Banerji và ông Achuthan viết, “Đó là lý do tại sao — sau khi dự đoán rằng nền kinh tế sẽ bước vào suy thoái — mùa xuân năm ngoái, chúng tôi đã kêu gọi những người tìm việc ‘cập nhật hồ sơ cá nhân’ và thực hiện bất kỳ bước chuyển việc nào trong khi thị trường việc làm vẫn còn nóng.”. Một nhà kinh tế khác, cựu Bộ trưởng Ngân khố Lawrence Summers, cho biết trong một cuộc phỏng vấn gần đây rằng nền kinh tế Hoa Kỳ vẫn phải đối mặt với suy thoái vào năm 2023. Dự đoán đó là bất chấp các tin tức đáng hoan nghênh trong những tuần gần đây về lạm phát thấp hơn và số lượng việc làm ổn định..“Người ta phải cẩn thận với những bình minh giả,” ông Summers nói với Bloomberg hồi tuần trước. “Tôi sẽ kiên định với quan điểm của mình rằng một cuộc suy thoái trong năm nay có nhiều khả năng xảy ra hơn là không.”
Và khoảng 61% các nhà kinh tế tham gia khảo sát của Wall Street Journal dự đoán sẽ có một cuộc suy thoái trong vòng 12 tháng tới. Lạm phát sẽ ảnh hưởng đến thất nghiệp và vật giá gia tăng; đó là nỗi lo của người dân Việt vào năm mới Quý Mão cận kề..
Người Việt chúng ta không thể quên câu tục ngữ “Kiến ăn Cá – Cá ăn Kiến” của người xưa. Nhìn vào hậu trường chính trị Mỹ ngày nay chúng ta thấy thật thấm thía. Ngày nào Đàng Dân Chủ tại Hạ viện đàn hạch Tổng Thống Trump của Đàng Cộng Hòa thì ngày nay đàng Cộng Hòa chiếm đa số tại Hạ viện lại chuần bị đàn hạch Tổng Thống Joe Biden.
Thứ Hai ngày 9 tháng Giêng vừa qua, ABC News, CBS News, CNN và nhiều cơ quan truyền thông cũng như mạng xã hội đã chấn động vì tin “Tài liệu mật được tìm thấy tại Trung Tâm Penn Biden và tư gia của Biden.” Đây là những tài liệu mật trong thời gian Biden làm Phó Tổng Thống cho Obama từ 2008 tới 2016 và những tài liệu này đã được chuyển ra khỏi Tòa Bạch Ốc trước khi cựu TT Trump nhậm chức vào tháng Giêng năm 2017. Khi trả lời phóng viên về tin này, Biden đã nhìn vào tờ giấy có sẵn ghi chú và nói rằng “Mọi người biết đấy, tôi rất bảo trọng tin mật, vì vậy tôi rất ngạc nhiên và không biết gì về những tài liệu mật được tìm thấy, chúng tôi đã chuyển những tài liệu mật này cho Sở Văn Khố.”. Tin về hồ sơ mật do Biden lưu trữ đã được phát hiện từ đầu tháng 11 năm 2022, trước ngày bầu cử giữa nhiệm kỳ vừa qua nhưng có thể đảng Dân Chủ đã dấu nhẹm để cuộc bầu cử không bị ảnh hưởng. Luật sư của Tòa Bạch Ốc là Richard Sauber cho hay hồ sơ mật được tìm thấy tại Trung Tâm Penn Biden vào ngày 2/11/2022, và ngày 11/1/2023 nhóm luật sư của Biden tìm thêm được một số tài liệu mật tại tư gia của Biden ở Wilmington, Delaware. Mọi việc tưởng như đã hoàn tất, nhưng tới ngày 14/1/2023, nhóm luật sư lại tìm thêm được tài liệu mật được giữ trong những thùng giấy tại nhà xe của Biden. Trên nguyên tắc, Bộ Trưởng Tư Pháp Merrick Garland phải chỉ định cho FBI khám xét tư dinh của Biden như trường hợp cựu TT Trump trước đây, nhưng Merrick Garland đã không làm như vậy, và luật sư riêng của Biden vẫn được tiếp tục đọc hồ sơ và thỉnh thoảng lại đưa ra thông tin “tìm thêm được tin mật.”.
Tài liệu mật được tìm thấy tại Trung Tâm Penn Biden làm dấy lên những nghi ngờ là trung tâm này đã nhận được tiền tài trợ của Trung Cộng. Trên thực tế, vào năm 2017, Đại Học Pennsylvania đã nhận được hàng triệu dollars tiền tài trợ từ Trung Cộng sau khi trường đại học này công bố sẽ thành lập Penn Biden Center là trung tâm nghiên cứu Chính Sách Ngoại Giao và Liên Hệ Quốc Tế được tọa lạc tại thủ đô Washington, D.C. New York Post cho hay từ năm 2014 đến năm 2019, Đại Học Pennsylvania đã nhận được 54,600,000 dollars tiền tài trợ của những người ẩn danh từ Trung Cộng. Nhiều người đã liên tưởng tới chuyến đi Bắc Kinh của Hunter với Phó TT Joe Biden vào tháng 12 năm 2013 trên chiếc Không Lực số 2, và khi trở về Hoa Kỳ, Hunter đã nhận được một khoản đầu tư trị giá 1 tỷ 500 triệu dollars từ một ngân hàng quốc doanh của Trung Cộng. Hunter Biden đã có được nhiều mối kinh doanh tương tự như ở Bắc Kinh tại một số quốc gia khác, đặc biệt là Ukraine…
Nhưng đối với người Việt nhất là những vị cao niên còn quá nhiều kỷ niệm của những ngày Tết quê nhà, dù đất nước Hoa Kỳ có trải qua nhiều biến động, ai cũng hướng về những điều tốt đẹp hơn trong năm tới. Những lo âu về chính trị Mỹ, chia rẽ trong Cộng Đồng Việt Nam rồi cũng qua đi, để lại cùng sum vầy, đoàn tụ trong những ngày Tết cổ truyền. Những người Việt tha hương không bao giờ quên nét văn hóa đặc trưng của dân tộc. Cho dù ở đâu, Tết Việt vẫn ở trong tim những con người ly hương, xa xứ... Bằng cách này hay cách khác những người Việt chúng ta vẫn luôn tạo cho mình một không khí Tết Nguyên đán ở nước Mỹ đầm ấm, vui vẻ vào dịp đầu năm mới.