Tưởng niệm Quan Thượng Đẳng Đại Thần Nguyễn Trung Trực
Đại Lễ tưởng niệm năm thứ 154 ngày Anh Hùng Dân Tộc, Quan Thượng Đẳng Đại Thần Nguyễn Trung Trực hy sinh vì Quê Hương, Đất Nước trong cuộc chiến chống Thực Dân Pháp xâm lược, được long trọng cử hành vào trưa chủ nhật ngày 2 tháng 10 năm 2022 tại Hội Quán Ban Trị Sự Phật Giáo Hòa Hảo, thành phố Fort Worth, Texas Hoa Kỳ.
Chương trình bắt đầu lúc 11 giờ 30 với nghi thức chào quốc kỳ và quốc ca Mỹ - Việt. Tôi chợt nghe giọng người bạn Triệu Phổ trong lời truy điệu nghe lại buồn hơn…
Tiếp theo là phần giới thiệu đại diện tôn giáo, quan khách, các cơ quan truyền thông báo chí, thân hữu và mạnh thường quân. Chúng tôi ghi nhận có sự hiện diện của ông Trương Minh Ẩn Thị Trưởng thành phố Haltom City, Nghị viên Phạm Long thành phố Arlington về truyền thông báo chí có ông bà Đỗ Hạnh – Thu Nga Đài SBTN Dallas, đại diện VIETV Dallas, Hùng Võ Production và Báo Người Việt Dallas. Cũng như một số mạnh thường quân như ông Ngô Sa Dũ cùng đồng hương và đồng đạo các nơi về tham dự.
Ông Võ Đan trưởng ban tổ chức cũng là người trực tiếp chăm sóc hội quán và Đền thờ Quan Thượng Đẳng Đại Thần chào mừng quan khách và đọc diễn văn khai mạc:
“Kính thưa Quý Vị Đại Diện Tôn Giáo
Kính thưa Quý Vị Đại Diện Các Đoàn Thể
Quý Quan Khách và Quý Đồng Hương cùng Quý Đồng Đạo
Hôm nay kỷ niệm lần Thứ 154 của Quan Thượng Đẳng Đại Thần Nguyễn Trung Trực và Úy Tế Chiến Sĩ Trận Vong. Sự hiện diện của quý vị trong buổi lễ để cùng ban tổ chức cầu nguyện cho đất nước Việt Nam sớm được thái bình, toàn dân được an cư lạc nghiệp và cuộc tranh đấu đòi tự do tôn giáo cho Việt Nam được thành công. Đồng thời nói lên tấm lòng của quý vị đối với vị anh hùng dân tộc và các chiến sĩ đã có công chống xâm lăng để bảo vệ đất nước. Xin thay mặt ban tổ chức thành thật cảm tạ quý vị đã bỏ thời giờ quý báu đến tham dự hôm nay.
Kính thưa quý vị,
Trong cuộc chiến đấu giành độc lập, đề chống lại xâm lăng của người Pháp trên đất nước Việt nam, tiền nhân chúng ta đã không quản ngại máu xương, gian khổ muôn người như một cùng mộ lòng đánh đuổi bọn xâm lăng ra khỏi đất nước. Một trong những tấm gương hy sinh sáng ngời mà chúng ta không thể quên được là anh hùng Nguyễn Trung Trực.
Người dân chai trẻ tuổi đã đi vào lịch sử hào hùng của dân tộc Việt và đã làm cho bọn thực dân Pháp rùng mình khiếp sợ. Sự dũng cảm và hy sinh của anh hùng Nguyễn Trung Trực đã nói lên khí phách cũng như thể hiện hào khí của dân tộc Việt khi nước nhà nguy biến. Ngọn lửa đốt cháy chiến thuyền Esperance nơi vàm sông Nhật Tảo ngày nào vẫn đời đời rực sáng trong lòng dân tộc. Những trận công đồn sấm sét của Ngài đã làm cho quân thù kinh hồn bạt vía.
Cuộc đời và sự nghiệp của Ngài là những trang sử hào hùng cho muôn thuở không riêng người dân Kiên Giang mà toàn thể đồng bào Việt Nam chúng ta đã hết lòng ngưỡng mộ.
Trong chiến sử Việt Nam Ngài đã ghi thêm những chiến công rực rỡ. Để ca ngợi chiến công oanh liệt Cụ Huỳnh Mẫn Đạt một thi sĩ đương thời đã hạ bút để lại hai câu thơ sau:
Hỏa hồng Nhật Tảo oanh thiên địa
Kiếm bạt Kiên Giang khắp quỷ thần
Được tin Ngài thọ tử, Vua Tự Đức truyền làm lễ truy điệu với chính bút ngự rằng:
Ủy bỉ ngư nhân, hùng tai quốc sĩ
Hỏa Nhật Tảo Thoàn, đồ Kiên Giang lũy
Địch khái đồng cừu, thân liêm tự thỉ
Huyết thực thiên thu, chương ngã trung nghĩa
Và sắc phong Ngài là Quan Thượng Đẳng Đại Thần
Để tưởng nhớ công nghiệp vị anh hùng cứu quốc Trung, Hiếu, Tiết, Nghĩa vẹn toàn. Tại Thị xã Rạch Giá tỉnh Kiên Giang và xã Long Kiến, quận Chợ Mới Tình An Giang cũng như nhiều nơi khác đã xây dựng đền thờ Ngài, hằng năm kỷ niệm Úy Tế bốn mùa sùng kính hương đăng bất diệt.
Ở hải ngoại, trong điều kiện khó khăn nên đền thờ Ngài rất khiêm nhường và chật hẹp. Hung với lòng tôn kính cứ đến ngày úy nhật của Ngài quý bà con Kiên Giang nói riêng và đồng hương đến đây cùng hiệp dâng lễ để tưởng nhớ công đức vô lượng của Ngài.
Đến đây thay mặt Ban Tổ Chức tôi xin tuyên bố khai mạc buổi lễ kỷ niệm lần thứ 154 của Quan Thượng Đẳng Đại Thần Nguyễn Trung Trực.
Nguyện xin Ơn Trên Trới Phật Thầy Tổ, Hồn Thiếng sông núi oai linh Quan Thượng Đẳng Đại Thần, Anh Linh các Đẳng Anh Hùng Liệt Sĩ hộ trì cho người Việt tự do chúng ta tiếp nối truyền thống đấu tranh anh hùng để chống lại bạo quyền Cộng sản giải phóng quê hươn, giành lại tự do, hạnh phúc cho dân tộc.
Trân trọng kính chào quý vị
Tiếp tục phần tuyên đọc lược sử của Ngài Nguyễn Trung Trực, tên thật là Nguyễn Văn Lịch, thường được gọi là Chơn, sinh năm 1837 (Định Dậu) người làng Bình Nhựt, nay thuộc xã Thạnh Đức, huyện Bến Lức, tỉnh Long An. Từ thuở nhỏ mồ côi cha, gia đình ông mấy đời sống bằng nghề chài lưới.
Tháng 2 năm 1859, quân Pháp nổ súng tấn công thành Gia Định. Theo lời kêu gọi của Vua Tự Đức, ông đã chiêu mộ quân sĩ quyết gìn giữ đại đồn Chí Hòa dưới quyền của thủ lãnh Trương Công Định. Ông áp dụng chiến thuật du kích đánh đuổi quân Pháp.
Ngày 11 tháng 12 năm 1861, ông đem nghĩa binh tấn công chiến thuyền Espérance tại Vàm Nhật Tảo (Tân An) tiêu diệt toàn bộ thủy thủ, bêu đầu tên thuyền trưởng trung tá Parfait. Ông còn đánh phá đồn địch ở Thủ Thừa, Bến Lức, Long Thạnh, Phú Lâm, Bà Hom…
Chiếm đồn Pháp thì dễ nhưng giữ đồn mới khó, quân Pháp kéo đến với vũ khí hùng hậu, sau mấy ngày đêm chống cự, yếu thế ông rút binh sang đảo Phú Quốc. Pháp sai lãnh binh tên Tấn dụ ông ra hàng, không tìm được tung tích ông, tên Việt gian Tấn bắt mẹ ông và tra tấn dân làng. Nghe tin chẳng lành, ông ra nạp mình, giữ tròn câu hiếu nghĩa vẹn toàn, một mực từ chối mọi sự mua chuộc của thực dân Pháp.
Ngày 27 tháng 10 năm 1868 (Mậu Thìn), thực dân Pháp đem ông ra hành quyết tại Kiên Giang (Rạch Giá) do một tên dân Thổ làm đao phủ, người Việt không ai chịu làm việc điếm nhục ấy. Dù Ông mất đi ở tuổi đời 31, nhưng khí phách anh hùng vẫn sống mãi với non sông.
Được tin ông hy sinh vì Đại Nghĩa, Vua Tự Đức cho lệnh làm lễ Truy Điệu và sắc phong Ông là Thượng Đẳng Linh Thần, thờ tại làng Vĩnh Thanh Vân, Rạch Giá nơi ông đã thà chịu chết chứ nhất định không đầu hàng thực dân Pháp xâm lược.
Nhà văn, Thi sĩ Huỳnh Mẫn Đạt đã tán thán công trạng của ông trong hai câu thơ:
“Hỏa Hồng Nhật Tảo Oanh Thiên Địa
Kiếm Bạt Kiên Giang Khiếp Quỉ Thần”.
Anh Hùng Dân tộc Nguyễn Trung Trực không chỉ là một Vị Linh Thần, ông còn được sự kính trọng của những tín đồ Phật Giáo Hòa Hảo vì có triết lý sống: Trung, Hiếu, Tiết, Nghĩa. Bá tánh tin tưởng ông đã ẩn trong xác phàm của Huỳnh Giáo Chủ để truyền bá Đạo Giáo nên tôn kính ông là Tăng Bảo trong Phật Giáo Hòa Hảo.
Chương trình quan trọng nhất trong buổi lễ là nghi thức tế lễ cổ truyền một cách trang trọng trước Đền Thờ của Quan Thượng Đẳng Đại Thần và Úy Tế Chiến Sĩ Trận Vong. Ông Huỳnh Tấn người điều khiển chương trình tế lễ đã yêu cầu mọi người đứng dậy để tò lòng tôn kính.
Cũng như thường lệ phần cuối của chương trình là phần phát biểu quan khách. Hai vị khách được mời là Nghị viên thành phố Arlington Phạm Long và Thị Trưởng Trương Minh Ẩn. Nghị viên Phạm Long lần đầu tiên đến Hội quán Phật Giáo Hòa Hảo cùng với phu nhân cũng hơi bỡ ngỡ nên đã chuẩn bị sẵn bài phát biểu của mình được tóm tắt như sau:
“Kính Thưa Quý Vị Lãnh Đạo Tinh Thần
Kính thưa Ban Tổ Chức Quan Thượng Đẳng Đại Thần Nguyễn Trung Trực
Kính thưa Quý Quan Khách
Kính Thưa Quý Đồng Hương,
Hôm nay chúng tôi hiện diện tại đây với tư cách Nghị viên Thành phố Arlington cũng nhờ vào sự ủng hộ và giúp đỡ của Ban Trị Sự và đồng đạo Phật Giáo Hòa Hảo.
Xin chân thành cảm ơn quý vị đã ưu ái tận tình giúp đỡ…
Hôm nay lần đầu tiên chúng tôi đến tham dự ngày kỷ niệm Vị Anh Hùng Áo Vải trung hiếu vẹn toàn Nguyễn Trung Trực như ôn lại lịch sử mà tôi chưa đọc qua vì lúc rời khỏi đất nước để theo gia đình đi tỵ nạn tôi còn quá trẻ...
Khi được ban tổ chức mời đến tham dự, tôi cảm thấy thật vinh dự và đã tự tìm hiểu thêm về vị anh hùng dân tộc này.
Ông là một trong Tứ Kiệt gồm Trương Công Định, Võ Duy Dương và Thủ Khoa Huân tại Vùng Nam Bộ đã tiên phong mộ binh khởi nghĩa ngăn chống giặc Pháp xâm lược nước ta vào thế kỷ 19.
Tôi đã nhận ra ngày giỗ 28 tháng tám âm lịch, tín đồ Phật Giáo Hòa Hảo dù đang sống nơi quê nhà hay tại hải ngoại cũng đều long trọng tổ chức Lễ Tưởng Niệm để tri ân Ngài, và tìm hiểu tại sao ông được Phật Giáo Hòa Hảo thờ phượng.
Ông là vị anh hùng dân tộc chống thực dân Pháp nhưng vì âm mưu Việt gian và chữ hiếu với mẫu thân phải đầu hàng đã bị quân Pháp xử trảm. Người Việt Nam chúng ta, khi nhắc lại vị anh hùng Nguyễn Trung Trực mà hôm nay chúng ta đến đây làm lễ Tưởng Niệm sẽ không bao giờ quên và luôn tự hào đất nước chúng ta có được một vị anh hùng dân tộc trung hiếu vẹn toàn.
Kính chào và cảm ơn quý vị”
Riêng phần phát biểu của Thị Trưởng Trương Minh Ẩn ngắn gọn hơn, ông cảm ơn ban tổ chức đã mời tham dự một buổi lễ thật nhiều ý nghĩa. Đây là một bài học lịch sử cần thiết cho thế trẻ để hãnh diện tinh thần chống ngoại xâm và tôn vinh các vị anh hùng dân tộc.
Buổi lễ hoàn mãn vào lúc 1giờ 30 trưa, một số quan khách ,đồng hương đã tự do lễ bái và sau đó mọi người cùng hàn huyên với nhau trong bữa ăn thân mật do lộc của Ngài Quan Đẳng Đại Thần.
Kim Dinh