Thay thế Bộ Ngoại giao, Bộ Quốc phòng định hình chính sách đối ngoại
Tác giả Battlefields Staff
“Chuyến thăm của Bộ Ngoại giao.” (Ảnh: Trung tá John Hall/Bộ Quốc phòng)
Trong một cuốn sách có nhan đề “Sứ mệnh: Tiến hành Chiến tranh và Gìn giữ Hòa bình với Quân đội Hoa Kỳ”, bà Dana Priest đã viết về cách mà các chỉ huy tác chiến khu vực của quân đội chịu trách nhiệm lập kế hoạch các chiến dịch và quản lý các mối quan hệ an ninh ở những vùng đất rộng lớn trên thế giới, và ngày càng phục vụ với vai trò là bộ mặt đại diện cho chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ. Các nhà lãnh đạo quân đội Hoa Kỳ thừa nhận vai trò của chính sách đối ngoại trong việc định hình chiến lược quân sự; tuy nhiên, ngày càng thất vọng với việc Bộ Ngoại giao không có khả năng lãnh đạo chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ.
Một số người cho rằng sở dĩ Bộ Ngoại giao không có khả năng lãnh đạo chính sách đối ngoại của quốc gia là do thiếu nguồn lực. Các cựu bộ trưởng quốc phòng và các cựu chủ tịch hội đồng tham mưu trưởng liên quân đã ủng hộ việc tài trợ nhiều hơn cho Bộ Ngoại giao. Bộ Ngoại giao đã xác định rằng họ cần thêm 3.3 tỷ USD trong bốn năm để đáp ứng các yêu cầu nhiệm vụ hiện tại. Số tiền đó tương đương với mức tăng khoảng 1.5% ngân sách hoạt động hàng năm trị giá 52.8 tỷ USD của bộ này.
Đó là một con số nhỏ so với yêu cầu ngân sách hàng năm của Bộ Quốc phòng. Tuy nhiên, việc thiếu thốn nguồn lực tài chính không phải là vấn đề then chốt. Bộ Ngoại giao không có khả năng thực hiện chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ là do sự thiếu hiệu quả và khả năng lãnh đạo của bộ này. Với tư cách là một tổ chức, Bộ Ngoại giao không đào tạo hoặc chuẩn bị cho các nhà lãnh đạo của mình tiến hành lập kế hoạch và thực hiện trên quy mô tương xứng với quân đội Hoa Kỳ. Do thiếu hiệu quả và khả năng lãnh đạo, vì thế nên việc thực hiện chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ mặc định giao cho Bộ Quốc phòng.
Mặc dù quân đội Hoa Kỳ nhanh chóng mong mỏi những ngày mà họ chỉ đơn giản là có thể chiến đấu và giành chiến thắng trong các cuộc chiến tranh của nước này, nhưng trên thực tế, Bộ Quốc phòng sẽ tiếp tục định hình chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ. Chẳng hạn, các chỉ huy tác chiến tiếp tục định hình chính sách đối ngoại trong khu vực thông qua việc thực hiện các chương trình Tài trợ Quân sự ở Ngoại quốc (FMF), Bán hàng Quân sự ở Ngoại quốc, và Giáo dục và Đào tạo Quân sự Quốc tế (IMET) của Bộ Ngoại giao. Chương trình FMF gìn giữ hòa bình giữa Israel và Ai Cập, chương trình IMET cho phép các nhà lãnh đạo cấp cao của Hoa Kỳ thúc đẩy và tận dụng các mối liên hệ quan trọng đối với lợi ích an ninh quốc gia.
Cải thiện năng lực của Bộ Ngoại giao và tạo ra năng lực hoạt động dân sự là rất quan trọng để làm mất đi khoảng cách giữa chính sách đối ngoại và quân sự của Hoa Kỳ. Tuy nhiên, điều này sẽ cần có thời gian. Hoa Kỳ không thể huỷ hoại an ninh quốc gia để giúp cho Bộ Ngoại giao bắt kịp. Do đó, Bộ Quốc phòng phải tiếp tục đóng vai trò là yếu tố then chốt trong việc thực hiện chính sách đối ngoại. Quân đội có thể không còn chỉ có mục đích đơn thuần là chiến đấu và giành chiến thắng trong các cuộc chiến tranh của nước Mỹ mà giờ đây phải tạo ra các điều kiện cho hòa bình và ổn định.
