Trump và Putin nhất trí về 'lệnh ngừng bắn về năng lượng và cơ sở hạ tầng' như một bước tiến tới thỏa thuận hòa bình Ukraine

Holly Ellyatt - Kevin Breuninger

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin đã nhất trí về các bước hướng tới lệnh ngừng bắn hoàn toàn và thỏa thuận hòa bình để chấm dứt chiến tranh ở Ukraine, Nhà Trắng cho biết.

Trump và Putin đã nhất trí bắt đầu "bằng lệnh ngừng bắn về năng lượng và cơ sở hạ tầng", theo bản ghi chép của Tòa Bạch Ốc về cuộc gọi giữa hai nhà lãnh đạo.

Hôm thứ Ba, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin đã thỏa thuận về các bước hướng tới lệnh ngừng bắn hoàn toàn và thỏa thuận hòa bình để chấm dứt chiến tranh ở Ukraine, Tòa Bạch Ốc cho biết.

Trump và Putin "đã nhất trí rằng phong trào hướng tới hòa bình sẽ bắt đầu bằng lệnh ngừng bắn về năng lượng và cơ sở hạ tầng", theo bản ghi chép của Nhà Trắng về cuộc gọi giữa hai nhà lãnh đạo kéo dài ít nhất 90 phút.

Điện Kremlin cho biết Putin đã đồng ý về việc Nga và Ukraine sẽ không tấn công cơ sở hạ tầng năng lượng của nhau trong 30 ngày.

Putin "ngay lập tức" ban hành lệnh có hiệu lực đó cho quân đội Nga sau cuộc gọi, Điện Kremlin cho biết.

Nhà Trắng cho biết hai nhà lãnh đạo cũng đã nhất trí "đàm phán kỹ thuật về việc thực hiện lệnh ngừng bắn trên biển ở Biển Đen, lệnh ngừng bắn hoàn toàn và hòa bình lâu dài".

Các cuộc đàm phán đó "sẽ bắt đầu ngay lập tức ở Trung Đông", Tòa Bạch Ốc cho biết trong bản thông báo.

Cuộc gọi được đưa ra hơn ba năm sau khi Nga phát động cuộc xâm lược quân sự vào Ukraine theo lệnh của Putin.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy cho biết tuần trước rằng Kyiv sẽ đồng ý ngừng bắn trong 30 ngày đối với mọi hành động thù địch, nhưng chỉ khi Nga cũng ký kết.

Tòa Bạch Ốcđã không trả lời ngay lập tức yêu cầu xác nhận tính chính xác của bản tóm tắt cuộc gọi của Điện Kremlin.

Bản thông báo của Tòa Bạch Ốc cho biết Trump và Putin cũng "nói chung" thảo luận về Trung Đông như là "khu vực có tiềm năng hợp tác để ngăn ngừa các cuộc xung đột trong tương lai".

Bản thông báo cho biết "Hai nhà lãnh đạo đã nhất trí rằng tương lai với mối quan hệ song phương được cải thiện giữa Hoa Kỳ và Nga sẽ có triển vọng rất lớn". "Điều này bao gồm các thỏa thuận kinh tế to lớn và sự ổn định địa chính trị khi hòa bình đạt được".

Trước cuộc gọi, Nga dự kiến ​​sẽ nêu ra các điều kiện của mình để chấm dứt giao tranh trong cuộc gọi, có thể bao gồm việc dừng tất cả các chuyến hàng vũ khí đến Ukraine, theo các nguồn tin giấu tên được Bloomberg trích dẫn.

Trump đã ám chỉ rằng Hoa Kỳ cũng có thể sẵn sàng thỏa hiệp với Nga.

"Chúng ta sẽ nói về đất đai. Chúng ta sẽ nói về các nhà máy điện", Trump nói với các phóng viên vào Chủ Nhật sau khi được hỏi về những nhượng bộ đối với Moscow trong các cuộc đàm phán nhằm chấm dứt cuộc chiến kéo dài hơn ba năm ở Ukraine.

"Tôi nghĩ rằng chúng ta đã thảo luận rất nhiều về vấn đề này giữa cả hai bên, Ukraine và Nga. Chúng ta đã thảo luận về vấn đề đó, phân chia một số tài sản nhất định", ông nói thêm, mà không đưa ra thêm chi tiết.

"Chúng ta muốn xem liệu chúng ta có thể chấm dứt cuộc chiến đó hay không. Có thể chúng ta có thể, có thể chúng ta không thể, nhưng tôi nghĩ rằng chúng ta có cơ hội rất tốt", Trump lưu ý.

Washington gần đây đã tái khởi động viện trợ quân sự và chia sẻ thông tin tình báo với Ukraine sau cuộc đụng độ căng thẳng tại Tòa Bạch Ốc giữa Trump, Phó Tổng thống JD Vance và Zelenskyy vào cuối tháng 2.

Tuần trước, Putin cho biết ông đồng ý về nguyên tắc với ý tưởng này trong khi liệt kê các cảnh báo và yêu cầu đàm phán thêm.

"Bản thân ý tưởng [về lệnh ngừng bắn] là đúng đắn và chúng tôi chắc chắn ủng hộ ý tưởng này, nhưng có những vấn đề cần được thảo luận", ông cho biết vào thứ năm, theo bản dịch của NBC.

"Tôi nghĩ rằng chúng ta cần nói chuyện với các đồng nghiệp và đối tác người Mỹ của mình", Putin cho biết. "Có thể gọi điện cho Tổng thống Trump và cùng nhau thảo luận. Nhưng chúng tôi ủng hộ chính ý tưởng chấm dứt xung đột này thông qua các biện pháp hòa bình".

Putin cũng cho biết một thỏa thuận phải "dẫn đến hòa bình lâu dài và loại bỏ nguyên nhân gốc rễ của cuộc khủng hoảng này" và đặt câu hỏi về cả việc thực thi lệnh ngừng bắn và liệu lệnh ngừng bắn trong 30 ngày có cho phép Ukraine "cung cấp vũ khí" hay "huấn luyện các đơn vị mới được huy động" hay không.

Zelenskyy tỏ ra hoài nghi

Tuần trước, Zelenskyy cho biết phản ứng của Putin đối với ý tưởng ngừng bắn là "mang tính thao túng".

"Bây giờ chúng ta đều đã nghe những lời lẽ rất dễ đoán, rất mang tính thao túng từ Putin để đáp lại ý tưởng im lặng ở mặt trận — trên thực tế, ông ấy đang chuẩn bị từ chối ý tưởng đó ngay từ bây giờ", Zelenskyy cho biết trong bài phát biểu vào buổi tối hôm thứ Năm.

Một lệnh ngừng bắn có thể cho cả hai bên thời gian để cân nhắc các điều khoản của họ cho một thỏa thuận hòa bình trong tương lai. Nhưng khoảng cách giữa các ưu tiên của hai quốc gia là khá lớn.

Ukraine lo ngại rằng họ có thể bị thúc đẩy để nhượng lại lãnh thổ do Nga chiếm đóng cho Moscow và nhấn mạnh vào các đảm bảo an ninh.

Trong khi đó, các nhà phân tích tỏ ra hoài nghi rằng Nga sẽ dễ dàng đồng ý ngừng bắn hoặc sau đó tuân thủ hoàn toàn lệnh ngừng bắn.

Trước khi cuộc chiến toàn diện bắt đầu vào năm 2022, các thỏa thuận ngừng bắn trước đó nhằm chấm dứt giao tranh giữa phe ly khai được Nga hậu thuẫn và lực lượng Ukraine ở phía đông đất nước đã chứng kiến ​​cả hai bên liên tục cáo buộc nhau vi phạm các thỏa thuận.

Thứ trưởng Ngoại giao Nga Alexander Grushko hôm thứ Hai cho biết Điện Kremlin sẽ tìm kiếm "sự đảm bảo an ninh tuyệt đối" trong bất kỳ thỏa thuận hòa bình tiềm năng nào trong tương lai rằng Ukraine sẽ không được phép gia nhập liên minh quân sự phương Tây NATO và sẽ giữ thái độ trung lập.

“Nếu chúng ta nói về một giải pháp hòa bình cho cuộc xung đột ở Ukraine, thì tất nhiên, nó sẽ có một phác thảo bên ngoài”, Grushko nói trong một cuộc phỏng vấn với Izvestia được dịch bởi Google.

“Chúng tôi sẽ yêu cầu các đảm bảo an ninh bằng gang trở thành một phần của thỏa thuận này”, ông nói. “Bởi vì chỉ thông qua việc hình thành chúng, chúng ta mới có thể đạt được hòa bình lâu dài ở Ukraine và nói chung là củng cố an ninh khu vực”.

Ông nói rằng một trong những điều kiện này phải là tình trạng trung lập của Ukraine và các nước NATO từ chối chấp nhận Kyiv vào tổ chức.