Vì sao con số tử vong chính xác do COVID-19 vẫn khó xác định sau 3 năm

Tác giả Autumn Spredemann

Con số tử vong do COVID-19 đã là một chủ đề gây tranh cãi kể từ khi đại dịch bùng phát. Nguyên nhân lớn là do các bác sĩ báo cáo số liệu các ca tử vong liên quan đến virus này. 

Những con số thay đổi liên tục từ các tổ chức y tế lớn cũng góp phần vào sự nhầm lẫn, thúc đẩy suy đoán. Điều này là do tỷ lệ tử vong dựa trên ước tính “tử vong vượt mức” từ các nhà chức trách có thể thay đổi.

Liên quan đến COVID-19, thuật ngữ “tử vong vượt mức” đề cập đến một số trường hợp tử vong trên lý thuyết không được các bộ y tế của các quốc gia liệt kê trong các báo cáo chính thức.

Trung tâm Phòng ngừa và Kiểm soát Dịch bệnh (CDC) mô tả về “tử vong vượt mức” là sự chênh lệch giữa con số tử vong được quan sát và tỷ lệ tử vong được dự báo trong một thời điểm nhất định. 

Và cũng như mọi lý thuyết, nó không nhất định chính xác. 

Hồi tháng Năm, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) công bố một bản báo cáo về tử vong vượt mức trên toàn cầu do COVID-19, đưa ra con số 15 triệu. Chỉ chưa đầy một tháng sau, các nhà khoa học của tổ chức này đã thừa nhận những sai lầm trong ước tính của họ, dẫn đến phải điều chỉnh những con số này.

Biển hiệu của Tổ chức Y tế Thế giới tại Geneva, Thụy Sĩ, hôm 24/04/2020 (Ảnh: Fabrice Coffrini/AFP qua Getty Images)

Ngược lại, số ca tử vong thực tế được báo cáo trên toàn cầu do COVID-19 kể từ khi đại dịch bắt đầu là khoảng hơn 6.5 triệu. 

Sự khác biệt lớn về số liệu đã khiến một số chính phủ phản đối con số tử vong vượt mức của WHO. Chính phủ Ấn Độ đã công khai gọi các ước tính này là “mang tính suy đoán và sai lệch.”

Hồi tháng Ba, CDC cũng đã điều chỉnh giảm đi 72,277 ca tử vong liên quan đến COVID khỏi trình theo dõi dữ liệu của mình.

Trong khi đó, các chuyên gia y tế ở Hoa Kỳ đang cởi mở về bản chất đáng ngờ và các khó khăn trong việc báo cáo các ca tử vong liên quan đến COVID. 

Đó là bởi vì đến tận hôm nay vẫn chưa có quy định toàn diện, đầy đủ để xác định liệu COVID-19 có phải là nguyên nhân chính gây tử vong ở bệnh nhân dương tính hay chỉ là một bệnh lý đi kèm. Việc này hoàn toàn tùy thuộc vào quyết định của bác sĩ, giám định viên y tế, hoặc nhân viên điều tra.

Bác sĩ William Schaffner, giáo sư về các bệnh truyền nhiễm tại Trung tâm Y tế Đại học Vanderbilt, nói với The Epoch Times: “Thời kỳ ban đầu của dịch COVID, đó là nguyên nhân gây tranh cãi lớn bởi những người nói rằng những bệnh nhân nào có bệnh nền nghiêm trọng và bị COVID thì không nên được thống kê là bệnh nhân tử vong vì COVID.” 

Ông Schaffner giải thích rằng một số bác sĩ sẽ phản đối lập luận này, họ cho rằng bệnh nhân của họ lẽ ra sẽ không qua đời nếu không bị nhiễm [thêm] COVID-19. 

Cuối cùng, COVID thường được coi là nguyên nhân chính gây tử vong, mặc dù nhiều bệnh nhân đã có các tình trạng bệnh nghiêm trọng từ trước hoặc thậm chí mắc các chứng bệnh đe dọa đến tính mạng.