Đi chùa để làm gì?
Nguyễn Linh Chi
Từ xưa đến nay, đi lễ chùa – một hoạt động gắn liền với đạo Phật đã trở thành một tập tục đẹp luôn được duy trì trong mỗi người con, mỗi gia đình Việt. Tuy nhiên, không phải ai đến chùa cũng có những mục đích giống nhau. Chúng ta hãy cùng lắng nghe những tâm sự của các phật tử.
Đầu tháng 4 năm 2015, theo gợi ý của thầy giáo, chúng tôi đã có khảo sát trong phạm vi nhỏ tại một số ngôi chùa ở Hà Nội với các phật tử, những người yêu mến đạo Phật câu hỏi “Đi chùa để làm gì? Vì sao quý vị đến chùa?”. Theo đó, dựa trên kết quả khảo sát, chúng tôi tạm chia thành 4 nhóm đối tượng thường hay đến chùa.
Đi chùa theo truyền thống gia đình
Trong số những người được phỏng vấn, chúng tôi ước tính có khoảng 50% số người đi lễ chùa là theo truyền thống gia đình. Từ đời này qua đời khác với những nhà theo đạo Phật từ lâu thì việc đi lễ chùa đã trở thành một hoạt động thường ngày. Họ đi đến chùa để cầu xin từ chuyện cầu bình an, sức khỏe đến việc mong “trời Phật phù hộ” cho kết quả học tập của con cái, hay chuyện làm ăn, buôn bán sẽ thuận lợi và ngày càng tốt hơn. Thông thường, mọi người sẽ đi chùa vào các ngày Rằm và mồng Một hằng tháng hoặc khi có các sự kiện Phật giáo.
Một phật tử ở chùa Bà Đá (Hà Nội) tâm sự: “Bác luôn mong cầu gia đình được hạnh phúc, con gái ngoan hiền, học giỏi. Trong kí ức của bác, những ngày theo mẹ đi lễ chùa xưa chỉ để nhặt xác pháo, xin lộc đầu năm, nay lớn lên rồi thì biết cầu mong cho bản thân. Đi chùa thì chỉ nên cầu bình an, còn tài lộc, sự thăng tiến đều phải dựa vào năng lực bản thân cùng một chút may mắn”.
Bà Hiền một phật tử chùa Pháp Vân (Hà Nội) chia sẻ: “Bà hay đi chùa vào những ngày Rằm, mồng Một, ngày lễ Phật giáo, Tết Nguyên đán hoặc những ngày gia đình có việc hệ trọng, bà luôn thành tâm cầu khấn hồng ân chư Phật, chư đại Bồ Tát, Hiền Thánh tăng gia hộ cho bản thân và gia đình mạnh khỏe, tai qua nạn khỏi, hạn ách tiêu trừ, gia đình hòa thuận”.
Đi chùa vì đạo Phật là đạo của trí tuệ
Ngoài ra, cũng có những phật tử đã bày tỏ quan điểm rằng họ đến chùa để học giáo lý nhà Phật, để hiểu được lý Nhân – Quả sao cho sống tốt hơn, tìm sự bình an cho gia đình. Từ đó có thể dạy lại cho con cháu sống tốt hơn, hướng thiện hơn”.
Một phật tử chùa Hòe Nhai – Hà Nội tâm sự: “Cô hay đi chùa Trấn Quốc, chùa Hòe Nhai để học điều thiện, giáo lý của đức Phật, tu tâm dưỡng tính, tập từ bi hỷ xả đối với tất cả mọi người trong gia đình cũng như ngoài xã hội”.
Như vậy, đạo Phật đã trở thành một triết lý sống, là lý tưởng sống tốt đẹp mà mỗi phật tử luôn muốn hướng tới mỗi khi đến chùa.
Đi chùa để bình tâm và cầu tình duyên
Với thanh thiếu niên thì phần lớn họ đến chùa vì gặp khúc mắc trong cuộc sống như không thi đỗ vào trường Đại học mình muốn, đau khổ vì chia tay người yêu, thất nghiệp…Và khi không thể giải quyết được những vấn đề khó khăn, rơi vào trạng thái bế tắc thì họ nghĩ đến chùa. Với họ, đến chùa không những giúp bình tâm trở lại mà đôi khi còn giúp họ tìm thấy được con đường hay nói cách khác là cách giải quyết những trăn trở của mình.
Những năm gần đây, vào dịp đầu năm các bạn trẻ hay rủ nhau đi cầu duyên hay cắt tình duyên ảnh hưởng rất nhiểu đến mặt tâm lý. Thay vì đến chùa để học theo những giáo lý của đức Phật truyền lại qua lời dạy của các Thầy hay trong kinh sách, các bạn trẻ lại hướng đến việc cầu duyên. Việc cầu duyên không sai nhưng quá lạm dụng để nó biến tướng thì không ổn chút nào. Bởi khi cầu duyên không thành các bạn trẻ dù mới ở độ tuổi hai mươi đã rủ nhau đi cắt tình duyên. Như một vòng luẩn quẩn cứ đi từ chùa này đến chùa khác xin làm các khóa lễ mà không biết được mọi sự trên đời đều bởi do nhân quả. Có những việc không phải cầu là có được.
Ngoài việc tốn thời gian, tiền bạc của gia đình cũng như của bản thân thì việc đi quá nhiều nơi ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe. Thiết nghĩ, nếu được định hướng đúng đắn chắc các bạn sẽ không mê mờ như vậy.
Đi chùa để giác ngộ
Chùa Tứ Kỳ (Hà Nội) vì đến đúng ngày tu của đạo tràng niệm Phật nên khi được hỏi về đề tài của mình tôi đã có những câu trả lời khác hẳn với các phật tử ở các chùa khác.
Vì các phật tử ở đây tu theo pháp môn Tịnh độ, chuyên tụng kinh Vô Lượng Thọ và niệm Phật nên hầu hết mọi người đều trả lời “đến chùa để tu dựa trên tha lực của Phật A Di Đà, đến chùa học Phật, để làm theo những lời Phật dạy, để được giải thoát, được vãng sinh”. Phật Thích Ca Mâu Ni có lần thuyết giảng: “Một viên đá dù nhỏ đến mấy mà ném xuống nước thì nó cũng chìm, nhưng nếu một hòn đá dù to đến mấy mà đặt trên bè thì nó cũng nổi”.
Phật tử Diệu Dần chia sẻ: “Thứ 7, Chủ Nhật và thứ Tư là ngày tu của đạo tràng. Cô đến chùa không phải vì đau khổ hay buồn bã như một số người thường nghĩ. Với cô, đến chùa vì mọi người xung quanh, vì gia đình, vì cha mẹ, vì dòng họ mình. Cô luôn muốn mang sự an vui đến cho mọi người. Cô chỉ nguyện cầu khi lâm mệnh chung thời sẽ được đức Phật A Di Đà tiếp dẫn về Tây Phương Cực Lạc”.
Có một chú phật tử trẻ ngoài 40 cũng có một câu trả lời rất hay: “Chú đi chùa để đi tìm tâm Bồ Đề. Bồ Đề chính là giải thoát. Giải thoát chính là Giác ngộ. Giác ngộ chính là Phật.”
Như vậy, với những ai chuyên sâu về pháp môn Tịnh độ thì mục đích khi đến chùa của họ đơn giản chỉ là cầu sự giải thoát, để giác ngộ được chân lý của đức Phật A Di Đà, mong cầu được vãng sinh.
