Hà Lan xoay trục qua châu Á, kêu gọi Liên Âu năng động hơn về Biển Đông
Ngoài Bộ Tứ Kim Cương, bao gồm 4 quốc gia Mỹ, Úc, Nhật và Ấn, phải chăng sắp tới đây sẽ có thêm một Bộ Ba Liên Âu tích cực hoạt động tại vùng Ấn Độ-Thái Bình Dương rộng lớn? Câu hỏi này đang được đặt ra sau khi Hà Lan, ngày 13/11/2020 vừa qua, đã công bố chính sách mới về khu vực châu Á, trở thành quốc gia Liên Hiệp Châu Âu thứ ba có chiến lược can dự rõ ràng vào vùng Ấn Độ-Thái Bình Dương, sau Đức và Pháp..
Phân tích về động thái của Hà Lan, nhiều nhà quan sát cho rằng việc có đến ba nước Liên Âu là Pháp, Đức và Hà Lan quan tâm đến vùng Ấn Độ-Thái Bình Dương là dấu hiệu dự báo một chính sách chung của toàn khối tại khu vực chiến lược trọng yếu này.
Theo tác giả bài phân tích “Phác họa một chính sách của châu Âu về Ấn Độ-Thái Bình Dương - The outlines of a European policy on the Indo-Pacific” trên trang mạng The Interpreter của viện nghiên cứu Úc Lowy Institute ngày 26/11/2020, sự kiện Đức và Hà Lan có chiến lược mới về khu vực này có thể là bước khởi đầu cho một “lập trường chung” của Liên Âu.
Đó cũng là nhận định của chuyên san Nhật Bản The Diplomat trong bài viết ngày 18/11 mang tựa đề “Theo chân Pháp và Đức, Hà Lan xoay trục qua vùng Ấn Độ-Thái Bình Dương - Following France and Germany, the Netherlands Pivots to the Indo-Pacific” và của hãng tin Mỹ BenarNews ngày 17/11 khi loan tin: “Hà Lan công bố chiến lược châu Á, thúc giục Liên Hiệp Châu Âu lên tiếng về Biển Đông - Netherlands Unveils Asia Strategy, Urges EU to Speak Out on South China Sea”.
Hà Lan đặc biệt nêu bật quan ngại về Biển Đông và Trung Cộng
Điểm được giới quan sát chú ý trước tiên là chính sách châu Á mới của Hà Lan, được bộ Ngoại Giao nước này công bố, đã rất quan tâm đến tình hình Biển Đông và rất phê phán đối với các hành động của Trung Cộng.
Mang tựa đề “Ấn Độ-Thái Bình Dương: Cương lĩnh về việc tăng cường hợp tác giữa Hà Lan-Liên Hiệp Châu Âu với các đối tác ở Châu Á” - Indo-Pacific: een leidraad voor versterking van de Nederlandse en EU-samenwerking met partners in Azië - tài liệu dài 10 trang bằng tiếng Hà Lan này đã kêu gọi Liên Hiệp Châu Âu lên tiếng mạnh mẽ hơn về tình hình căng thẳng ở Biển Đông, nơi Trung Quốc đang dùng sức mạnh để củng cố các yêu sách chủ quyền biển rộng lớn.
Phần đề cập đến vấn đề “An Ninh và Ổn Định” trong chiến lược của Hà Lan đặc biệt nhấn mạnh đến các hành động của Trung Cộng, được cho là ngày càng bành trướng thế lực, sẵn sàng sử dụng mọi công cụ dân sự và quân sự để đạt được “các mục tiêu chiến lược”, điều mà theo Hà Lan được thấy rõ nhất ở biển Hoa Đông và nhất là Biển Đông.
Tài liệu của Hà Lan tỏ rõ quan ngại về các diễn biến trên Biển Đông, nơi mà các tranh chấp chủ quyền, sự hiện diện quân sự, những cuộc tập trận, sự cạnh tranh ngày càng tăng giữa Washington và Bắc Kinh, đe dọa sự ổn định của tuyến đường thủy quan trọng trên thế giới
Đối với Hà Lan, khu vực không nên trở thành “nơi để các nước phô diễn sức mạnh” và: “Liên Hiệp Châu Âu nên tìm kiếm sự hợp tác với các nước trong khu vực để bảo đảm quyền tự do đi lại và an toàn hàng hải. Trong bối cảnh đó, Liên Âu phải tỏ thái độ một cách thường xuyên và mạnh mẽ hơn về những diễn biến ở Biển Đông vi phạm Công Ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển”.
Mai Vân
