Nhà văn Shunkau: Đài Loan sẽ không quên món quà chia tay của cựu TT Trump
Bài viết của tác giả Ngan Shunkau bình luận về những việc làm trách nhiệm của cựu TT Trump đối với Đài Loan, hòn đảo ở “đầu sóng, ngọn gió” khi liên tục phải đương đầu với sức ép từ chính quyền Trung Quốc.
Ngay cả trong những ngày cuối cùng trước khi cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump rời Nhà Trắng, với rất nhiều dự tính trong đầu, ông vẫn nghĩ đến việc bảo vệ người dân Đài Loan bằng cách giải mật Khung chiến lược của Hoa Kỳ về Ấn Độ – Thái Bình Dương.
Tài liệu an ninh nhấn mạnh vai trò của Đài Loan trong việc chống lại sự xâm lược quân sự của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) và là một phần trong chính sách an ninh quốc gia rộng lớn hơn của chính quyền TT Trump được công bố lần đầu tiên vào năm 2017, trong đó ông kêu gọi xây dựng một “Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương tự do và cởi mở”.
Các điểm chính của Khung chiến lược như sau: “Ngăn chặn Trung Quốc sử dụng vũ lực quân sự [để] chống lại Hoa Kỳ và các đồng minh hoặc đối tác của Hoa Kỳ, đồng thời phát triển các khả năng và khái niệm để đánh bại các hành động của ĐCSTQ trong phạm vi xung đột […] Phát triển và thực hiện một chiến lược phòng thủ có khả năng, nhưng không giới hạn ở: (1) Phủ nhận Trung Quốc duy trì vị thế thống trị trên không và trên biển bên trong ‘chuỗi đảo thứ nhất’ trong một cuộc xung đột; (2) Bảo vệ các quốc gia thuộc chuỗi đảo thứ nhất, bao gồm cả Đài Loan; và (3) Kiểm soát tất cả các vùng lãnh thổ bên ngoài chuỗi đảo đầu tiên”.
Khung chiến lược là di sản chính trị quốc tế của TT Trump mà ông đã chuyển giao cho chính quyền Biden. Lo ngại rằng chính quyền Biden có thể điều chỉnh đáng kể chính sách Mỹ – Trung, ông Trump đã công bố tài liệu bí mật này để cho cộng đồng thế giới biết đến. Điều đó mang lại cho cộng đồng quốc tế cơ hội nhận thức về chính sách Trung Quốc do chính quyền Trump đưa ra. Nếu Tân tổng thống Joe Biden muốn đi một con đường khác, ông phải có đủ cơ sở để thuyết phục người dân Mỹ và các đồng minh.
Đây cũng là lời đảm bảo của ông Trump với các đồng minh Ấn Độ – Thái Bình Dương ủng hộ ông rằng, ông không thất bại trong cam kết của mình với họ. Ông đã hoàn thành dự thảo chính sách của Hoa Kỳ đối với Trung Quốc, đó là bảo vệ lợi ích của liên minh Ấn Độ – Thái Bình Dương và bảo vệ sự toàn vẹn của mặt trận chống cộng bao gồm Hoa Kỳ và các nước khác.
Có thể thấy, đề cương chính sách quốc gia này hạn chế quan hệ giữa Biden và chính quyền Trung Quốc, đưa ra kim chỉ nam cho các đồng minh Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương của Mỹ, và củng cố lòng tin của các đồng minh vào sự ổn định chính sách của Mỹ.
Tài liệu là một món quà tặng cho tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn. Mặc dù bà Thái đã chúc mừng chiến thắng của ông Biden trong cuộc bầu cử trong khi nó đang diễn ra, ông Trump vẫn tỏ ra không thay đổi thái độ với chính phủ và người dân Đài Loan. Điều đó cho thấy ông Trump không chỉ là một doanh nhân thành đạt, mà còn là một nhà lãnh đạo chính trị có tâm và tầm.
Tôi chắc chắn rằng chính phủ của bà Thái Anh Văn đã rất an tâm khi nhận được món quà của ông Trump. Mặc dù vào thời điểm này, chính sách về Trung Quốc của Biden vẫn chưa rõ ràng và nhiều quan chức chính phủ mới do Biden bổ nhiệm được cho là “bạn cũ” của Đài Loan, nhưng bà Thái không thể chắc chắn liệu Biden sẽ cộng tác với ĐCSTQ hay không. Nhưng Khung chiến lược của cựu tổng thống Trump nhấn mạnh cam kết thực chất của Hoa Kỳ đối với việc bảo vệ Đài Loan. Tương đương với việc nói rằng, nếu ĐCSTQ sử dụng vũ lực chống lại Đài Loan, Hoa Kỳ nhất định sẽ can thiệp quân sự. Sự thống trị trên không và trên biển của ĐCSTQ sẽ không được dung thứ, và Hoa Kỳ cam kết bảo vệ các quốc gia và khu vực của chuỗi đảo đầu tiên bao gồm cả Đài Loan.
Tài liệu được giải mật coi như một lời cảnh báo đối với ĐCSTQ. Thế lực cầm quyền ở Trung Quốc từ lâu đã đe dọa Đài Loan bằng các cuộc tấn công, bao gồm cả các cuộc tấn công quân sự. Tuy nhiên, không hoàn toàn chắc chắn liệu Hoa Kỳ, vào thời điểm quan trọng, có can thiệp vào các tranh chấp quân sự xuyên eo biển hay không. ĐCSTQ chắc chắn hy vọng rằng Hoa Kỳ sẽ không làm gì cả. Nhưng ĐCSTQ biết rằng đây chỉ là mong muốn chủ quan của mình, bây giờ người Mỹ đã làm rõ ý rằng ĐCSTQ không nên thử vận may. Trước khi tiến hành một cuộc chiến, ĐCSTQ phải tính đến khả năng Hoa Kỳ sẽ tham gia vào cuộc chiến đó. Xét về sự chênh lệch giữa lực lượng quân sự của hai nước, ĐCSTQ cũng phải cẩn thận về thời điểm xảy ra chiến tranh.
Khung chiến lược cũng là một đòn nặng nề đối với Quốc Dân Đảng (KMT) vốn thân với Bắc Kinh và cựu tổng thống Mã Anh Cửu, một thành viên của đảng này, trước đây đã từng đe dọa để làm nhụt chí người Đài Loan rằng: “Trung Quốc sẽ tiến hành một trận chiến, nó sẽ rất nhanh chóng và sẽ là trận chiến cuối cùng đối với Đài Loan”.
Tôi tin rằng tuyên bố của ông Mã dựa trên hy vọng của ông ấy rằng Hoa Kỳ sẽ không can thiệp vào một cuộc chiến xuyên eo biển, ĐCSTQ sẽ có lợi thế áp đảo, và Đài Loan sẽ bị đánh bại. Đó là lời tuyên truyền thuần túy của Mã và Quốc Dân Đảng nhằm phá hủy mối quan hệ giữa người dân Đài Loan và Đảng Dân chủ Tiến bộ (DPP) của bà Thái Anh Văn. Nó khiến cho mọi người sợ hãi về mối đe dọa quân sự của ĐCSTQ và nhận ra sự nghiệp vĩ đại của ĐCSTQ là “thống nhất”, còn được gọi là giải phóng Đài Loan của ĐCSTQ. Giờ đây, bộ mặt thật của Quốc Dân Đảng và Mã Anh Cửu đã được phơi bày: họ đã phục vụ ĐCSTQ và phản bội Đài Loan cũng như các lợi ích của Đài Loan.
Trong suốt 4 năm cầm quyền của tổng thống Trump, chính phủ của bà Thái đã nhận được sự giúp đỡ và hỗ trợ to lớn, vị thế quốc tế của Đài Loan đã được cải thiện đáng kể. Tình hình kinh tế chính trị ở Đài Loan cũng phát triển theo chiều hướng tươi sáng hơn. Việc Mỹ giúp đỡ Đài Loan mang lại cho tất cả người dân Trung Quốc cơ hội chứng kiến nền dân chủ và tự do được bảo tồn trên hòn đảo tự trị này, cho phép người Đài Loan duy trì sự lạc quan và hy vọng vào một tương lai tốt đẹp hơn trong khi chiến đấu chống lại ĐCSTQ.
Mặc dù tổng thống Trump đã kết thúc nhiệm kỳ và rời Nhà Trắng, nhưng ông vẫn hướng về Đài Loan và cả Hồng Kông. Ông đã củng cố vị thế quốc tế của Đài Loan và đảm bảo rằng Hồng Kông sẽ không bị quân đội Trung Quốc đàn áp dữ dội. Tổng thống Trump đã làm nhiều điều tốt đẹp, và chúng tôi sẽ không quên ông ấy.
Ngan Shunkau là một nhà văn và một nhà xuất bản sống ở Hồng Kông từ năm 1978. Ông là tác giả của “Blood Rain in My Youth”, một câu chuyện về các phe phái đối lập bên trong lực lượng Hồng vệ binh, lực lượng được ĐCSTQ lập nên trong cuộc Cách mạng Văn hóa.