Người tù cao tuổi nhất trên thế giới
Cụ Tùng Vân
Nhờ nhà cầm quyền huyện Đức Hoà (tỉnh Long An), Việt Nam đang lập một kỷ lục mới: có một người tù cao tuổi nhứt thế giới. Đó là ông cụ Lê Tùng Vân (hình), 92 tuổi.
Ở Úc, có ông Bill Wallace, sanh năm 1881 và bị phạt tù giam năm 1926, tức 45 tuổi, vì tội bắn chết một du khách người Mỹ do ông này hút thuốc lá trong quán ăn. Ông Wallace qua đời năm 1989 trong tù, ở tuổi 108. Thật ra, khi ông tròn 100 tuổi, một nhóm người đề nghị trả tự do cho ông ấy, và Nhà nước đồng ý, nhưng ông thì không. Tương truyền rằng, khi nghe tin trả tự do, ông nói “Đừng có dại dột, tôi sống ở đây”. Theo wiki, ông Wallace là tù nhân cao tuổi nhứt thế giới. [1]
Nhưng ở Việt Nam đang có người lập kỷ lục mới. Đó là ông cụ Lê Tùng Vân, năm nay đã 92 tuổi, bị toà án Huyện Đức Hoà (Tỉnh Long An) phạt 5 năm tù vì tội “Lợi dụng quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân”. Theo tin từ luật sư của ông thì Toà án Huyện Đức Hoà đã chánh thức bắt ông phải thi hành án, tức là đi tù [3]. Trên thế giới cho đến nay, chưa thấy ai đi tù ở tuổi 92. Do đó, có thể nói rằng ông cụ Lê Tùng Vân là tù nhân cao tuổi nhứt thế giới.
Kỉ lục đó phải nói là có công rất lớn của cơ quan công an Huyện Đức Hoà, và đặc biệt là ông Thích Nhật Từ (53 tuổi) [3]. Theo luật sư của cụ Lê Tùng Vân, ông đi tù chỉ vì câu nói “Thích Nhật Từ ngu như bò”. Đi tù chỉ vì một câu nói như thế (chẳng biết có hay không) cũng là một kỷ lục về án phạt trên thế giới.
Giam cầm người cao tuổi trong nhà tù đặt ra nhiều vấn đề về đạo đức và công lý. Một người cao tuổi như ông cụ LTV mắc nhiều bệnh mãn tính, đi lại rất khó khăn (ông suốt ngày chỉ nằm võng), mà đi tù thì rất khó dự báo chuyện gì sẽ xảy ra. Nếu chẳng may ông ‘khuất núi’ trong tù thì Việt Nam chắc chắn sẽ chẳng đẹp mặt với thế giới chút nào.
(Xin mở ngoặc để nói thêm: trước đây (2018), ông Đặng Thanh Bình, cựu Phó thống đốc Ngân hàng Nha Nước, bị phạt 3 năm tù vì tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”. Thế nào là ‘nghiêm trọng’? Trả lời: thất thoát 15,000 tỉ đồng (tức khoảng 750 triệu USD). Có lẽ vì ông đã 64 tuổi, nên Toà án TPHCM đồng ý cho ông hưởng án treo. Công lý ở Việt Nam có vẻ tuỳ vào địa lí và hên xui?)
Liên hiệp quốc phê chuẩn một bộ qui chuẩn dành cho tù nhân, và bộ qui chuẩn này lấy tên của một tù nhân vĩ đại: Nelson Mendela. Qui chuẩn Nelson Mandela có điều lệ phát biểu rằng tù nhân nên được chăm sóc y tế y như những người ngoài cộng đồng, và họ (tù nhân) có quyền được tiếp cận các dịch vụ y tế bình đẳng với mọi người khác. Nhưng vấn đề là ông đang đi tù ở tỉnh Long An, nơi có vẻ như là một ‘vương quốc’ đặc biệt trong nước Việt Nam. Nếu các bạn chưa biết ‘đặc biệt’ ra sao (và hành xử của các cơ quan công quyền huyện Đức Hoà như thế nào) thì các bạn nên đọc cái đơn kêu cứu của Thiền Am theo đường link ở đây [4].
Vụ việc Thiền Am (cứ tạm gọi như thế) không còn là chuyện trong nước nữa mà đã gây sự chú ý của thế giới. Ông cụ Lê Tùng Vân và các đệ tử của ông đã được Bộ Ngoại giao Mỹ nêu trên website mà họ cho là ông đi tù vì ‘religious activity’ (hoạt động tôn giáo) [5]. Bộ Ngoại giao Mĩ mới đây đã đưa Việt Nam vào danh sách ‘Special Watch List Countries’, đứng chung với những Algeria, Cộng hoà Trung Phi, và Comoros. Không đẹp mặt chút nào, nhứt là trước đây Việt Nam đã ‘thoát’ khỏi cái danh sách này nhưng nay lại bị đưa vào đó.
Tôi nghĩ các vị lãnh đạo cấp trung ương nên xem xét lại bản án dành cho những người trong Thiền Am, vì các luật sư có uy tín (như Ls Trần Văn Sỹ [6] và nhóm luật sư đại diện Thiền Am) cho rằng các cơ quan liên quan thuộc huyện Đức Hoà đã có vi phạm trong qui trình tố tụng và bản án không thuyết phục. Không thể nào để sự việc xảy ra ở một huyện nhỏ làm ảnh hưởng đến uy tín của một quốc gia 100 triệu dân đang có vai trò quan trọng trong Liên hiệp quốc.
Tuấn Nguyễn (Facebook)
