Sư Thích Minh Tuệ và chuyến bộ hành sang Ấn Độ: chú ý từ Thái Lan và sự im lặng từ Việt Nam
Sư Thích Minh Tuệ, một nhà sư Việt Nam gây chú ý với hành trình bộ hành khất thực qua Lào, Thái Lan, và dự kiến sang Myanmar rồi đến Ấn Độ, đang thu hút sự quan tâm lớn từ truyền thông Thái Lan và quốc tế. Tuy nhiên, giới chức Phật giáo Thái Lan khẳng định không nhận được thông báo hay phối hợp nào từ phía Việt Nam về chuyến đi của đoàn.
Ngày 31/12/2024, sư Thích Minh Tuệ cùng năm nhà sư Việt Nam khác đã đi bộ qua biên giới giữa Lào và Thái Lan tại cửa khẩu Chong Mek, tỉnh Ubon Ratchathani, Thái Lan. Theo ông Đoàn Văn Báu, cựu sĩ quan an ninh Việt Nam, người đi cùng đoàn, các nhà sư sẽ đi bộ 1.300 km trên đất Thái Lan trong vòng hai tháng để sang Myanmar rồi tiếp tục đến Ấn Độ.
Tuy nhiên, Văn phòng Phật giáo tỉnh Ubon Ratchathani cho biết họ không được thông báo về chuyến đi này và không có bất kỳ sự phối hợp nào với phía Việt Nam.
Trung tá Kittipong Thanomsin, quyền trưởng đồn cửa khẩu Chong Mek, xác nhận đoàn nhà sư đã nhập cảnh hợp pháp vào Thái Lan. Ông cho biết:
“Chúng tôi không nhận được thông tin về việc đoàn sẽ sang Myanmar. Họ chỉ thông báo rằng sẽ hành hương ở Thái Lan và không vi phạm bất kỳ điều luật nào.”
Dù vậy, sau khi đoàn đi vào sâu trong lãnh thổ Thái Lan, không còn thấy lực lượng cảnh sát Thái Lan hộ tống đoàn như trước đó. Một số video từ YouTuber Đoàn Văn Báu cho thấy những ngày đầu tại Thái Lan có cảnh sát đi theo đảm bảo an ninh trật tự, nhưng về sau không còn cảnh sát mặc đồng phục xuất hiện.
Ông Đoàn Văn Báu, cựu sĩ quan an ninh chuyên về tâm lý tội phạm, hiện là người đại diện cho sư Thích Minh Tuệ và đoàn nhà sư. Ông thường xuyên đăng video cập nhật tình hình trên YouTube và đưa ra các phát ngôn thay mặt đoàn.
Tuy nhiên, vai trò của ông Báu gây ra nhiều tranh cãi. Một số video cho thấy ông nạt nộ các nhà sư địa phương đến gặp sư Minh Tuệ tại Lào và yêu cầu các YouTuber không được tiếp cận đoàn. Gần đây, ông cho biết đoàn đã giảm từ sáu xuống còn năm nhà sư và sẽ kết nạp thêm chín nhà sư mới từ Việt Nam sang, với điều kiện phải giữ giới và đi chân trần.
Những thông tin này trái ngược với phát biểu trước đó của sư Thích Minh Tuệ rằng ông không kêu gọi ai đi theo và không đuổi bất kỳ ai.
Truyền thông Thái Lan đưa tin rằng sư Thích Minh Tuệ từng bị chính quyền Việt Nam gây khó khăn khi thực hiện các chuyến đi khất thực tại Việt Nam. Tuy nhiên, ông Đoàn Văn Báu bác bỏ thông tin này và cho biết Bộ Ngoại giao Việt Nam sẽ gửi công hàm phản đối Bộ Ngoại giao Thái Lan. Hiện tại, Báo chí Nhà nước Việt Nam chưa đưa tin về chuyến đi của sư Thích Minh Tuệ, và Bộ Ngoại giao Việt Nam cũng chưa có phản hồi chính thức.
Sư Thích Minh Tuệ được công chúng biết đến rộng rãi sau các chuyến bộ hành khất thực dọc Việt Nam. Đặc biệt, chuyến đi gần nhất vào giữa năm 2024 thu hút sự chú ý lớn khi người dân chia sẻ hình ảnh và video của ông lên mạng xã hội. Đoàn khất thực có lúc lên đến 70 người, trong đó nhiều người cạo đầu, mặc y phấn tảo và đi theo ông.
Tuy nhiên, vào đầu tháng 6/2024, công an địa phương giải tán đoàn khi đi qua tỉnh Thừa Thiên – Huế. Sau đó, sư Minh Tuệ bị đưa về quê nhà ở Gia Lai để lấy dấu vân tay làm căn cước công dân và được Ban Tôn giáo Chính phủ Việt Nam thông báo “tự nguyện ẩn tu”.
Liệu sư Thích Minh Tuệ có trở thành “Thích Nhất Hạnh mới”?
Một số nhà quan sát Thái Lan cho rằng sư Thích Minh Tuệ có thể theo bước thiền sư Thích Nhất Hạnh, người đã gây dựng ảnh hưởng lớn về giảng đạo Phật ở Thái Lan và quốc tế.
Thiền sư Thích Nhất Hạnh là người sáng lập Làng Mai ở Thái Lan vào năm 2012. Ông bị cấm về Việt Nam từ năm 1973 và chỉ được trở về lần đầu vào năm 2005, khi Hà Nội tìm cách ra khỏi danh sách các quốc gia cần quan tâm đặc biệt về tự do tôn giáo của Mỹ.
Theo một nhà quan sát Thái Lan giấu tên, hiện vẫn chưa rõ liệu sư Thích Minh Tuệ có thể được quay lại Việt Nam sau chuyến hành hương hay không.
“Câu hỏi vẫn còn để mở là liệu ông ấy có thể được quay lại Việt Nam nữa hay không. Thiền sư Thích Nhất Hạnh chỉ có thể trở về khi ông gần qua đời,” nhà quan sát này nói với RFA.
Chuyến đi của sư Thích Minh Tuệ được xem là một hiện tượng đặc biệt trong cộng đồng Phật giáo và trên mạng xã hội Việt Nam, nhưng đồng thời cũng đặt ra nhiều câu hỏi về mối quan hệ giữa chính quyền Việt Nam và giới Phật giáo độc lập.