Tâm trạng bầu cử 2024 người dân Mỹ
Thái Hóa Lộc
Lo lắng dường như là tâm trạng chung của nhiều người Mỹ trước viễn cảnh tái đấu giữa cựu TT Trump và TT Biden. Và điều này đã gần như chắc chắn xảy ra khi người dân không thực sự đặt niềm tin vào tương lai lãnh đạo đối với tuổi tác về chiều của họ…
Nhiều đảng viên Dân chủ tin rằng ông Biden vẫn là ứng viên tốt nhất của đảng để đấu với ông Trump một lần nữa. Dù các cuộc thăm dò cho thấy tuổi tác vẫn là điểm yếu rõ ràng của ông Biden, bài phát biểu Thông điệp Liên Bang dài 68 phút vào tuần trước đã phần nào trấn an cử tri về thể lực của ông, theo NBC News. Cũng trong khi đọc Thông Điệp Liên Bang ông lại không kiểm soát chính mình nên đã có đôi lúc tỏ ra giận dữ như la hét hơn là thể hiện thể lực của mình.
Trên nguyên tắc, mỗi năm Tổng Thống gởi thông điệp tới quốc dân trình bày về tình hình đất nước, những tiến bộ đã đạt được và chương trình hành động cho hướng đi sắp tới. Trong thực tế TT Biden đã không làm như vậy, diễn văn của ông ta chứa đầy chia rẽ, và hận thù. Thay vì kêu gọi đoàn kết đất nước thì TT Biden lại đào sâu thêm chia rẽ, đã trút hận thù lên cựu TT Trump và đảng Cộng Hòa.
Thông Điệp Liên Bang vô tình trở thành cơ hội tranh cử của TT Biden khi ông cáo buộc cựu TT Trump: Gây ra thảm họa biên giới, bỏ rơi Ukraine và NATO, xách động cuộc biểu tình January 6, 2021, tước đoạt quyền tự do phá thai của phụ nữ, giảm thuế cho giới nhà giàu, cắt an sinh xã hội và Medicare, không cứng rắn với Trung Cộng…
Trận chiến tái đấu giữa Tổng thống Biden và đối thủ Donald Trump đã bắt đầu, bất cứ ở đâu và bất cứ lúc nào. Ngày 9 tháng 3 mới đây họ đã chỉ trích nhau về vấn đề nhập cư, tuổi tác khi vận động tranh cử cùng ngày tại bang Georgia.
"Khi ông ta nói muốn trở thành kẻ độc tài, tôi đã tin điều đó", Tổng thống Mỹ Joe Biden nói với các cử tri trong cuộc vận động tranh cử tại thủ phủ Atlanta của bang Georgia hôm 9/3, đề cập đến phát biểu trước đó của cựu tổng thống Donald Trump. Tổng thống Joe Biden đề cao sức mạnh của nền kinh tế Mỹ, cam kết cắt giảm chi phí nhà ở, chăm sóc y tế và giáo dục. Tổng thống Biden đang muốn tận dụng lợi thế sau bài phát biểu Thông điệp Liên bang và giành sự ủng hộ cộng đồng người da màu tại Georgia. "Tôi không còn trẻ, đó là điều rõ ràng. Nhưng vấn đề là tôi biết cách hoàn thành mọi việc để phục vụ người dân Mỹ", ông Biden nói.
Trong cuộc phỏng vấn được phát sóng trước đó, Tổng thống Mỹ bày tỏ hối tiếc khi sử dụng cụm từ "người nhập cư trái phép" để mô tả nghi phạm Venezuela sát hại sinh viên y khoa Laken Riley tại bang Georgia hồi tháng trước. "Đáng lẽ tôi không nên dùng từ 'trái phép', mà phải nói là 'không có giấy tờ'", ông cho hay.
Tổng thống Biden từng bị một số thành viên đảng Dân chủ chỉ trích vì chọn những từ ngữ thường được phe Cộng hòa sử dụng khi nói về vấn đề nhập cư.
Cựu tổng thống Donald Trump cũng liên tục nhắc đến đến nữ sinh bị sát hại trong bài phát biểu trước người ủng hộ ở khu vực tây bắc bang Georgia cùng ngày.
"Laken Riley đáng lẽ vẫn còn sống nếu Joe Biden không cố tình phá hoại biên giới Mỹ", ông Trump nói và lên án Tổng thống Biden tránh cụm từ "người nhập cư trái phép" khi nhắc đến nghi phạm. "Ông ta nên xin lỗi vì đã nhận lỗi với kẻ sát nhân", cựu tổng thống Mỹ nói thêm. Ông Trump cũng chế giễu đối thủ Biden khi liên tục giả vờ bị vấp lời.
Chiến dịch tranh cử của Donald Trump cũng đáp trả quảng cáo về tuổi tác Tổng thống Biden, khi đăng những video ông chủ Tòa Bạch Ốc vấp ngã hoặc bị "đứng hình" trong các sự kiện.Tiểu bang Goergia có 16 phiếu đại cử tri, là mục tiêu hàng đầu của cả hai ứng viên, bởi kết quả kiểm phiếu ở đây năm 2020 cho thấy chênh lệch khá sít sao, khi Trump thua Biden với chỉ gần 12.000 phiếu bầu. Cựu tổng thống Trump cùng các cố vấn sau đó bị cáo buộc đã tìm cách gây sức ép với Tổng thư ký bang Georgia "tìm phiếu bầu" để đảo ngược kết quả kiểm phiếu. Tiểu Bang Georgia từ lâu hoàn toàn nghiêng về đảng Cộng hòa, nhưng ngày càng trở thành bang chiến trường quan trọng đối với đảng Dân chủ. Những khảo sát gần đây cho thấy ông Trump vẫn duy trì lợi thế tại bang Georgia…
Dù sao đi nữa, trong nhiều tháng qua, các cuộc thăm dò dư luận cho thấy đa số người Mỹ không mặn mà với màn tái đấu Trump - Biden.
"Bạn đã bao giờ nghe nói 'bạn đang chọn, nhưng đó không phải lựa chọn bạn muốn' chưa?", Shalonda Horton, 50 tuổi, nói khi bước vào một địa điểm bỏ phiếu ở Austin, Texas, để bầu cho ông Biden hôm 5/3. "Khi tôi vào đó, tôi sẽ nói 'lạy Chúa, xin hãy giúp con'". Tại Los Angeles, Jason Kohler, người tự nhận mình là đảng viên Dân chủ tiến bộ, cho biết ông chỉ miễn cưỡng bỏ phiếu cho Tổng thống Biden. "Bỏ phiếu là nghĩa vụ của công dân nên tôi thấy mình phải có trách nhiệm đi bầu", ông nói.
Người Mỹ thường xuyên phàn nàn về các chính trị gia, nhưng giới quan sát cho hay hiếm khi có nhiều người Mỹ không hài lòng với đường lối của đất nước đến vậy trong cuộc đua tổng thống năm nay. Hiếm khi có nhiều cử tri đến vậy nói rằng họ muốn một lãnh đạo khác. Cử tri không thích cả Tổng thống Biden và cựu tổng thống Trump nhiều đến mức giờ đây họ có biệt danh riêng: "những người ghét cả hai".
Kathleen McClellan, 69 tuổi, cử tri Cộng hòa đến từ Louisiana, từng hy vọng Thống đốc Florida Ron DeSantis sẽ là ứng viên mới của đảng Cộng hòa cho năm 2024, nhưng sẽ miễn cưỡng bỏ phiếu cho ông Trump một lần nữa.
"Tôi đã bầu cho Donald Trump vào năm 2020 vì tôi thực sự hài lòng với những thành tích của ông ấy khi tại chức", bà nói. "Năm 2016, tôi bỏ phiếu cho ông ấy phần lớn vì tôi không thể có thiện cảm với Hillary Clinton. Lúc bấy giờ, tôi không biết nên mong đợi điều gì ở ông Trump".
"Tôi sẽ không bỏ phiếu cho đảng Dân chủ vì nhiều lý do, nhưng ngay cả khi tôi cân nhắc điều đó, ứng viên Dân chủ mà tôi lựa chọn không phải là Joe Biden", McClellan cho biết thêm. "Tôi ước gì các ứng viên trẻ hơn của cả hai đảng có cơ hội lần này, nhưng thực tế là như vậy rồi".
Shloka Anantharayanan, 37 tuổi, cử tri Dân chủ đến từ New York, đã bầu cho ông Biden vào 4 năm trước và dự định lặp lại quyết định này trong cuộc bầu cử năm nay.
"Điều khác biệt lần này là chúng ta đã có vaccine Covid-19 và việc đi bỏ phiếu sẽ không giống như một hành trình sinh tử nữa", cô nói. "Nhưng nói về sự sống và cái chết, giờ đây chúng ta phải đối mặt với các cuộc chiến ở Ukraine và Gaza. Mặc dù tôi không tán thành cách Tổng thống Biden xử lý những cuộc xung đột đó, tôi chắc chắn không sẵn sàng đổ thêm dầu vào lửa bằng cách bầu cho ông Trump".
Trong khi đó, Samian Quazi, 35 tuổi, cử tri độc lập từ California, đã bỏ phiếu trắng vào năm 2020, nhưng lần này dự định bỏ phiếu cho ông Trump, dù đây không phải ứng viên anh thực sự thích.
"Năm 2020, tôi cảm thấy cả hai ứng viên đều không có gì nổi bật và phớt lờ những mối quan tâm của người dân Mỹ", anh cho biết. "Bây giờ, khi đã hiểu đủ về cách mỗi ứng viên điều hành trên cương vị tổng thống, tôi thực sự cảm thấy rằng Trump là người đỡ hơn trong hai người tồi tệ và tôi sẽ bầu cho ông ấy lần này".
Là người cực lực chống lại chính sách can thiệp trong quan hệ đối ngoại, Quazi cho rằng Tổng thống Biden đã phớt lờ mối bận tâm của người Mỹ khi xử lý xung đột ở Ukraine và Gaza. "Tôi không ủng hộ việc phung phí tiền của người nộp thuế Mỹ vào những cuộc chiến đó", anh giải thích.
"Tôi hy vọng ông Trump có thể thúc đẩy khẩu hiệu 'nước Mỹ trên hết' để chúng ta có thể đảo ngược hướng đi khỏi chính sách đối ngoại đáng lo ngại của ông Biden", Quazi nói thêm.
Fred Bright, 60 tuổi, cử tri Cộng hòa ở Nevada, người đã không bầu cho ai năm 2020, giờ cũng đang cảm thấy mệt mỏi và thất vọng với cả đảng Dân chủ lẫn Cộng hòa.
"Tôi thấy chán nản trước viễn cảnh ông Trump có khả năng trở thành ứng viên đại diện đảng Cộng hòa. Tôi rất buồn khi đảng Dân chủ đang kiên quyết ủng hộ một người quá lớn tuổi và rõ ràng thiếu minh mẫn", ông nói. "Không ai xứng đáng trở thành tổng thống. Nếu không có những diễn biến bất ngờ mà bản thân tôi cũng không thể tưởng tượng ra, tôi sẽ không bỏ phiếu cho cả Trump lẫn Biden".
Bright hy vọng sẽ có một ứng viên trung dung ở đảng thứ ba ra tranh cử để ông có thêm lựa chọn. "Tôi không tán thành quan điểm rằng ứng viên từ đảng thứ ba sẽ làm tổn hại ứng viên của đảng này hơn đảng kia", ông nói. "Tôi cũng không chấp nhận quan điểm nực cười rằng 'nếu bạn không bỏ phiếu cho X thì bạn thực sự đang đứng về phía Y'".
Jim Sullivan, 52 tuổi, cử tri Cộng hòa bang Indiana, nói rằng ông đang phải đối mặt với một "câu hỏi hóc búa" trong cuộc tổng tuyển cử năm nay. Ông sẽ không bầu cho Tổng thống Biden nhưng tin rằng cựu tổng thống Trump là nhân tố gây chia rẽ…
Tâm trạng người dân Hoa Kỳ đến phòng phiếu bầu cử năm 2024 là chuyện lạ chưa từng có trong lịch sử. Cả hai ứng cử viên chính của hai đảng cho đến nay là hai người mà đa số dân cả nước đều không ưa chuộng, nhưng họ phải đi bầu để lựa người mà họ thấy ít hại hơn, ít tội hơn, và ít thấy ghét hơn…