Cựu Trung Tá Hoàng Phổ với chiếc huy chương muộn màng
Thái Hóa Lộc
Athens, TX.- Sáng Thứ Bảy ngày 17 tháng 9 năm 2022, chúng tôi tháp tùng với gia đình anh Vũ Đình Hiếu đi tham dự buổi lễ trao tặng huy chương Anh Dũng Bội Tinh Ngôi Sao Đồng của chính phủ Hoa Kỳ cho cựu Trung tá Hoàng Phổ nguyên Tiểu Đoàn Trưởng Tiểu Đoàn 37 Biệt Động Quân Việt Nam Cộng Hòa ở Khe Sanh năm 1968. Hiện đang sống tại thành phố Athens, tiểu bang Texas cách Dallas hơn một giờ lái xe…
Cựu Trung tá Hoàng Phổ xuất thân Khóa 17 Trường Võ Bị Quốc Gia Việt Nam. Khóa 17 có 179 người tốt nghiệp. Nhập khóa vào tháng 11, 1960 và mãn khóa ngày 30.3.1963, Tổng Thống VNCH Ngô Đình Diệm đã đến chủ tọa lễ mãn khóa 17 và đặt tên khóa là Khóa Lê Lai. Khóa 17 có 30 sĩ quan phục vụ Không Quân, 33 sĩ quan Biệt Kích, 30 sĩ quan Biệt Động Quân trong đó có Thiếu Úy Hoàng Phổ và 15 sĩ quan phục vụ trong binh chủng TQLC. SVSQ Võ Toàn thăng cấp Đại Tá nhanh nhất chỉ sau 8 năm ra trường, SVSQ Phan Tất Trí là SVSQ Khóa 17 tử trận đầu tiên ngay sau khi ra trường.
Cựu Trung tá Hoàng Phổ
Con đường từ Dallas đến Athens không xa lắm nhưng mới đi lần đầu, chúng tôi thấy không giống đường đi Houston. Trên đường đi, vừa nghe anh Vũ Đình Hiếu kể chuyện thêm về Trung tá Hoàng Phổ. Cảnh vật chung quanh làm tôi chú ý quan sát hơn nên con đường đi đến Athens như rút ngắn lại. Vợ chồng chúng tôi cũng như vợ chồng anh Vũ Đình Hiếu đến nơi được anh Hoàng Phổ ra tận ngoài cửa đón vào khoảng 11 giờ hơn. Dáng dấp anh không còn nhanh nhẹn, bên cạnh là chiếc gậy giúp cho bước đi của anh vững hơn. Anh cho biết phía bên chân trái từ đầu gối trở xuống bị đau nhiều. Tôi và Hiếu xót xa nhìn nhau. Thời gian và tuổi tác đã làm anh thay đổi nhiều. Tôi nhớ lại lúc anh còn tham gia sinh hoạt cộng đồng, hội đoàn, anh đã từng đảm nhiệm chức vụ Hội trưởng Hội Võ Bị Đà Lạt Dallas-Fort Worth và vùng phụ cận. Lúc bấy giờ cá nhân và tờ báo của tôi có sự hiểu lầm với với các hội đoàn cựu quân nhân địa phương. Tôi trở thành “bị cáo” trong một “phiên xử đặc biệt” và anh là người “chánh án” trong một phiên xử tại một nhà hàng thành phố Arlington được gọi “hầm Song Long”. Anh đã phân xử một cách công tâm với cả lý lẫn tình. Tôi đã có cái nhìn đối với anh từ bấy giờ và hoàn toàn khác với các vị đại diện các hội đoàn khác. Vợ chồng tôi quý cả anh lẫn chị về sự hiểu biết và nhân cách. Sự liên lạc và sự thương mến lẫn nhau đã cho chúng tôi cơ hội và hãnh diện nên hôm nay tham dự ngày anh nhận tấm huy chương muộn màng “Anh Dũng Bội Tinh Ngôi Sao Đồng” của chính phủ Hoa Kỳ trả lại công lao, sự hy sinh cho anh hơn nửa thế kỷ…
Cựu Trung tá lúc còn xông pha trận mạc
Trong khi chờ đợi phái đoàn trao tặng huy chương đến từ Houston, tôi và Hiếu cũng có một vài sự kiện cần tìm hiểu để chia sẻ với anh. Hơn nữa với anh Vũ Đình Hiếu, người cùng binh chủng Biệt Động Quân lại từng sống với nhau nhiều năm trước đây khi cựu Trung tá Hoàng Phổ làm việc trên Dallas. Anh Vũ Đình Hiếu đã gửi cho tôi một số tài liệu liên quan đến sự kiện cựu Trung tá Hoàng Phổ sẽ được nhận lại huy chương Anh Dũng Bội Tinh Ngôi Sao Đồng của chính phủ Hoa Kỳ.
Tưởng cũng nên nhắc nhắc lại, anh Vũ Đình Hiếu là người sáng lập Hội Cựu Sinh Viên Sĩ Quan Trừ Bị Thủ Đức cũng như Hội Biệt Động Quân Dallas-Fort Worth. Anh là tác giả của nhiều cuốn sách đã phát hành nhưng “hoàn toàn tặng cho bạn bè không bán” của tủ sách Yên Thái như: Cấp Chỉ Huy – Con Đường Dài – Gián Điệp và Biệt Kích – Xã Hội Đen Mafia – Chuyện Tình – Đàn Ông , Đàn Bà Và Đứa Trẻ - Huyền Thoại Đơn Vị SOG – Câu Chuyện Oliver – Tháng Tư Đau Thương v.v….
Vì thế, vợ chồng chúng tôi và vợ chồng Vũ Đình Hiếu đã đến với cựu Trung tá Hoàng Phổ như trong tình huynh đệ chi binh và không khác gì một gia đình!
Tham dự cùng chúng tôi ngoài đại diện Văn Phòng Cựu Chiến Binh Ngoại Quốc (VFW) đơn vị 658 từ Houston Texas, phóng viên Rich Flower của Athens Daily Review và gia đình của cựu Trung tá Hoàng Phổ.
Anh chị Hoàng Phổ có 4 người con trai nhưng đã có mặt 3 người từ Houston và Dallas về. Còn người con trai út làm việc tại San Jose, California không về tham dự được. Tất cả đều thành đạt và lập gia đình và có 9 cháu nội trai gái…
Ông bà Hoàng Phổ và gia đình Vũ Đình Hiếu
Ông bà Hoàng Phổ và gia đình Vũ Đình Hiếu
Buổi lễ trao tặng Anh Dũng Bội Tinh Ngôi Sao Đồng được trao tặng để thay thế cho thời gian lúc bấy giờ (năm 1970) tại Việt Nam. Nghi thức được cử hành thật đơn gian ngoài trời, hàng hiên bên nhà nhưng không kém phần trang nghiêm và xúc động. Mọi người quay quần cạnh một cây cao có bóng mát. Lúc bấy giờ đã trưa, nắng lên cao và nhiệt độ cũng khá nóng, thấp thoáng nhiều ánh nắng xuyên qua. Nhưng trời đã vào thu khí hậu đã dịu hơn nhiều!
Đại diện phái đoàn là ông Sutten tuyên đọc đọc tiểu sử, trao mũ cựu chiến binh và tấm Plaque huy chương Anh Dũng Bội Tinh với Ngôi Sao Đồng mà Quân Đội Hoa Kỳ ân thưởng cho niên trưởng Hoàng Phổ. Đại ý của bản tuyên dương xin được tạm dịch như sau:
Tuyên dương Trung tá Hoàng Phổ Anh hùng tốt nghiệp Trường Võ Bị Quốc Gia Việt Nam. Được xem như học viện Quân Sự West Point của miền Nam Việt Nam. Ông đã phục vụ trong quân đội 15 năm.
Trung tá Hoàng Phổ là Liên Đoàn Phó Liên Đoàn Biệt Động Quân thuộc Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa.
Ông và Liên Đoàn của mình đã đánh bại kẻ thù của phương Bắc và đã hỗ trợ cuộc chiến của Lực lượng vũ trang Hoa Kỳ.
Ông đã được trao tặng Huân chương Anh Dũng Bội Tinh với Ngôi Sao Đồng của Quân đội Hoa Kỳ vào năm 1969 vì sự dũng cảm và hy sinh của mình.
Trung tá Hoàng Phổ, vợ và bốn người con trai còn rất nhỏ của ông đã rời Sài Gòn Việt Nam vào ngày 29 tháng 4 năm 1975. Họ được tàu Hải quân Hoa Kỳ vận chuyển đến Hoa Kỳ vào tháng 7 năm 1975 đến Fort Chaffee ở Arkansas, trung tâm tập trung tỵ nạn cho người Việt Nam.
Gia đình ông được Hội Thánh Baptist ở Athens, Texas, bảo trợ vào tháng 10 năm 1975.
Chúng tôi cảm ơn Trung tá Hoàng và gia đình vì những hy sinh mà ông đã dành cho Hiệp Chủng Quốc Hoa Kỳ.
Được ký bởi Chỉ Huy Phó:
Dois Sutton / Đã nghỉ hưu
Tiếp theo, cựu Trung tá Hoàng Phổ đã đáp với lời cảm tạ như sau:
“Kính thưa Quý vị,
Chân thành cảm ơn quý vị đã có mặt hôm nay để đại diện trao một phần thưởng danh dự quý giá dành cho tôi thật vô cùng ngạc nhiên.
Cảm ơn ông Dois Sutten 1st., Chỉ huy phó Binh đoàn American Legion Post 658 và các thành viên của BCĐ 658.
Tôi cảm ơn người vợ đáng yêu của tôi, vợ của các con trai của chúng tôi và những đứa con lớn của chúng tôi, những người đã chuẩn bị ngày đặc biệt này cho tôi.
Thưa Ông Sutten, không thể có từ ngữ nào diễn tả đủ rằng tôi rất vinh dự vì giải thưởng mà ông đã trao cho tôi. Ông là một người rất tuyệt vời, người có một trái tim giàu lòng nhân hậu. Đó là một ngày thực sự hạnh phúc đối với tôi.
Kính thưa Quý vị,
Xin quý vị cho phép tôi phát biểu vài cảm nghĩ về cuộc chiến tranh đất nước của tôi mà tôi đã được sống sót.
Ngày 1/5/1975 là ngày Việt Nam bị cộng sản Việt Nam và Trung Cộng tiếp quản.
Tôi đã rất buồn và rất thất vọng. Trong nhiều năm, những người lính của tôi và tôi đã chiến đấu cùng với quân đội Hoa Kỳ để bảo vệ đất nước của chúng tôi, nơi chúng tôi đã hy sinh cả mạng sống của chúng tôi vì giá trị của sự tự do.
Từ trong thâm tâm, tôi luôn cầu mong sẽ có một thế giới an toàn, tự do và hòa bình ở tại Việt Nam và các nước cộng sản khác sẽ được giải phóng trong tương lai.
Cầu nguyện cho các Phép lạ của Đức Chúa Trời, Cảm tạ Chúa nhân lành là Chúa Jêsus, Đấng Cứu thế của chúng ta, nếu không có Ngài, tôi và gia đình tôi đã không có mặt ở đây ngày hôm nay.
Chúng tôi yêu đất nước này và cảm ơn các Quân Đội Hoa Kỳ.
Xin Chúa phù hộ Quý vị.”
Đại diện toán 658 đội nón cựu chiến binh cho cựu Trung tá hoàng Phổ.
Cựu Trung tá Hoàng Phổ và đại diện toán 658
Nghi lễ chính thức trao huy chương Anh Dũng Bội Tinh Ngôi Sao Đồng của Chính phủ Hoa Kỳ gọi là “replacement” cho cựu Trung tá chấm dứt. Quan khách và mọi người vào nhà hàn huyên và cùng dùng bữa cơm trưa do chị Hoàng Phổ và các con của anh khoản đãi.
Trong dịp vừa dùng bữa vừa tìm hiểu thêm về cuộc đời binh nghiệp của anh. Một thoáng ngậm ngùi nhớ lại ngày tháng cũ, từ lúc vào quân trường cho đến khi ra đơn vị. Anh gia nhập binh chủng Biệt Động Quân ngay từ mới ra trường. Hầu hết cấp bậc từ trung úy đến trung tá đều đặc cách tại mặt trận, đơn vị của anh luôn đứng tuyến đầu từ khi phục vụ Liên Đoàn 21 đến Liên Đoàn 22 Biệt Động Quân. Cả Vùng I và Vùng II đều có dấu chân anh cùng mồ hôi, nước mắt cả máu. Anh cũng buồn cho binh chủng của mình không các cấp lãnh đạo quân tâm như các quân binh chủng khác. Trận chiến Cổ Thành Quảng Trị, Liên Đoàn 21 Biệt Động Quân, hơn 300 chiến sĩ Biệt Động Quân đã hy sinh để ngăn giữ đường tiếp viện Cổ Thành Quảng Trị của địch quân tại Cửa Việt nhưng cũng không được nhắc đến khi trận chiến kết thúc. Ngoài còn nhiều trận đánh khác, cùng chiến đấu và sát cánh với đơn vị bạn nhưng lại không có tên Biệt Động Quân ngay cả huy chương ân thương cũng vì thế mà lạc hướng…
Anh tâm sự: “thời gian đã qua đi, tuổi tác đã bước qua giai đoạn khó khăn của tuổi già, bệnh tật. Rồi một ngày nào đó, xa hay gần cũng ra đi. Những người cựu quân nhân dù bất cứ quân binh chủng nào của Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa hãy nghĩ đến tình chiến hữu, tình huynh đệ chi binh nên thương yêu và đoàn kết lẫn nhau. Cùng nhau cầu xin Ơn Trên phù hộ cho đất nước Việt Nam của chúng ta thoát khỏi sự thống trị của chế độ Cộng Sản. Cảm ơn gia đình Vũ Đình Hiếu và Thái Hóa Lộc đã đến chung vui cùng gia đình anh chị.”.
Kết thúc cho ngày vui của cựu Trung tá Hoàng Phổ khi anh cắt hai chiếc bánh chúc mừng và cùng mọi người chia nhau vị ngọt cùng nụ cười. Và cũng là lúc phái đoàn ra về và chúng tôi cùng chia tay với anh chị Hoàng Phổ và gia đình.
Ông bà Hoàng Phổ
** Nguồn gốc chiếc huy chương Anh Dũng Bội Tinh Ngôi Sao Đồng của Cựu Trung Tá Hoàng Phổ
File Unit: Awards and Decorations System (AWADS) Translated File, 12/1965 - 11/1972
in the Series: Records of Awards and Decorations of Honor During the Vietnam War, created 5/1969 - 3/1973, documenting the period 12/1965 - 11/1972. - Record Group 472 (info)
Brief Scope: The series contains information about some of the awards and decorations of honor awarded to U.S. military officers, soldiers, and sailors, and to allied foreign military personnel.
This series does not contain records of all awards and decorations of honor presented during the Vietnam War. You may wish to View the FAQs for this series.
Field Title Value Meaning
Unique Idenfier 3296991410 3296991410
Name of Individual PHO HOANG PHO HOANG
Grade Code 03 03
Command/Staff Code AH RVN ARMYII CORP
Service/Country Code F
Recommended Award Code BSMV BRONZE STAR MEDAL (VALOR)
Award 09 9
Month Date Recommended Award Received: April
Year Date Recommended Award Received: 1970
Date of Action: 170370
Board Number: 104
Military Assistance: Bộ Tư Lệnh Quân Viện Hoa Kỳ Tại Việt Nam
General Order Number:2492
Award Presented in: Yes
