Truyền thống Quinceanera của người Mễ
Lavon, TX.- Lần đầu tiên chúng tôi được mời tham dự “Tiệc Sinh Nhật” con gái của một đồng nghiệp người Mỹ gốc Mễ cùng làm việc tại trường tiểu học thành phố Wylie hơn 8 năm. Tuy ngôn ngữ bất đồng không thể tâm sự như một người đồng hương Việt Nam nhưng sự chia sẻ trong công việc đã làm chúng tôi cảm mến và thân tình như gia đình. Cũng chính vì thế vợ chồng chúng tôi không ngần ngại nhận lời tham dự ngày sinh nhật của cháu Valerie Bautista vừa đúng 15 tuổi và tìm hiểu thêm về truyền thống đặc biệt này.
Buổi tiệc sinh nhật 15 tuổi của Valerie Bautista là út nữ của Adela Bautista, người đồng nghiệp của tôi. Tôi cũng được nghe qua sinh nhật 15 rất quan trọng đối với phong tục người Mễ. Cũng một phần muốn tìm hiểu phong tục của người Mễ sau một thời gian dài cùng làm việc chung với nhau. Nhưng rất tiếc là chúng tôi không thể chung vui buổi tiệc trọn vẹn mà chỉ tham dự nghi thức thánh lễ truyền thống tôn giáo truyền thống. Vì ngày 15 tháng 6 đúng vào ngày Father’s Day và hơn nữa phải về nhà thờ Thánh Phêrô dự Thánh lễ Thêm Sức cho các em tại đây.
Theo truyền thống người Mễ truyền thống về Quinceanera bắt đầu vào khoảng năm 500 trước Công nguyên được cho là chủ yếu phát triển từ phong tục của các nhóm người Aztec và Maya bản địa. Ngay trước khi người Tây Ban Nha xuất hiện, những nền văn hóa cổ đại này sẽ tách các cô gái trẻ khỏi các đồng nghiệp nam của họ để cung cấp cho họ một nền giáo dục chuyên biệt để chuẩn bị cho họ trách nhiệm của phái nữ. Các cô gái chủ yếu được dạy về các nhiệm vụ gia đình và nuôi con, mặc dù giáo dục thêm cũng phụ thuộc vào vai trò dự kiến của họ trong xã hội.
Sau khi hoàn thành khóa đào tạo nữ tính như vậy, một buổi lễ được tổ chức đánh dấu sự chuyển tiếp giữa cô gái và quý cô. Những sự kiện xa hoa này đã mang cả cộng đồng đến gần nhau và các cô gái giờ được coi là thành viên có học thức của xã hội. Trong thời kỳ thuộc địa Tây Ban Nha, những con quinceañera trẻ tuổi cũng được bán đấu giá cho những người cầu hôn tiềm năng với tư cách là cô dâu. Những ngày này, tất nhiên, 15 được coi là một chút trẻ cho hôn nhân vì vậy phong tục đặc biệt đã gần như hoàn toàn biến mất.
Ảnh hưởng của Tây Ban Nha chứng kiến sự kiện này phát triển để bao gồm một chuyến đi đến nhà thờ Công giáo hàng loạt để cảm ơn về sự chuyển đổi của cô gái. Quinceañera (cô gái bước sang tuổi 15) theo truyền thống sẽ mặc một chiếc váy giống như đám cưới màu trắng, mặc dù cô thường được phép tự chọn màu cho mình trong những ngày này, không ngạc nhiên, có xu hướng màu hồng. Bạn bè và gia đình dự kiến sẽ tặng trang phục chính thức tốt nhất của họ.
Valerie Bautista trong bộ áo dạ hội màu hồng lộng lẫy
Sau khi cầu nguyện hết cách, những người chủ lễ chuyển đến một không gian sự kiện để kết thúc lễ kỷ niệm. Đối với các cộng đồng nông thôn hoặc nghèo hơn, đây có thể chỉ đơn giản là một vài chiếc ghế và bàn được đặt bên ngoài, trong khi các gia đình giàu có có thể thuê các phòng tiệc xa hoa với đồ trang trí xa hoa.
Hầu hết các bữa tiệc bao gồm một nhóm chambelanes, bạn học nam tuổi teen hoặc bạn bè thực hiện một loạt các bước nhảy được biên đạo với cô gái sinh nhật. Theo truyền thống, ví von là phong cách ưa thích, mặc dù một số thể loại hiện đại như breakdance đã tìm được đường vào thói quen. Tại một số thời điểm trong buổi tối, quinceañera sẽ được trình bày với La última muñeca (búp bê cuối cùng), tượng trưng cho thực tế cô không còn cần phải chơi với đồ chơi. Do đó, cô phải truyền lại con búp bê cho em gái hoặc một cô gái khác tại sự kiện. Một cử chỉ tượng trưng khác là thay giày, nơi một người cha tự hào sẽ tháo giày thể thao của con gái và thay thế bằng một đôi giày cao gót thanh lịch. Hơn nữa, cô gái sẽ trang điểm lần đầu tiên trước sự kiện để củng cố sự chuyển đổi của mình thành nữ giới. Các phong tục thú vị khác bao gồm El primer ramo de flores (bó hoa đầu tiên của cô), đại diện cho những bông hoa đầu tiên cô nhận được khi là phụ nữ, cũng như đập vỡ 15 pinatas đầy kẹo, một để thể hiện mỗi năm trong cuộc đời cô.
Nghi thức tôn giáo
Tất cả sự nuông chiều này không hề rẻ đối với gia đình và nhất là người mẹ Adela. Tôi có lần hỏi theo sự hiểu biết của tôi nhưng Adela chỉ đáp qua loa. Nhưng trong lúc cử hành Thánh Lễ và một số nghi thức bằng tiếng Mễ tôi không hiểu rõ. Tuy nhiên những giọt nước mắt của người mẹ Adela và nụ cười người cha của Valerie tôi biết họ rất thương con và cảm thấy đó là một thứ hạnh phúc của bậc cha mẹ! Và sự tốn kém chắc chắn không có trong sự tính toán đối với người mẹ Adela khi nhìn thấy đứa con gái út mình đã trưởng thành.
Mẹ Adela khóc trong hạnh phúc khi con đã đến tuổi trưởng thành
Đối với bữa tiệc trưởng thành của con mình, người mẹ Adela không hề ngại ngần chi ra một khoản lớn để ghi lại cho con gái có một đêm đáng nhớ. Không chỉ riêng bố mẹ mà những người thân khác cũng "tài trợ" rất nhiều thứ nữa. Nhiều người nhìn vào những bữa tiệc này có cảm giác rằng mình đang đi lạc vào một đám cưới cực ký sang trọng. Kể cả những chàng trai được mời cũng phải ăn mặc thật bảnh bao để "tương xứng" với các cô gái.
Trong khi tìm hiểu, chúng tôi cũng đã đọc bản tin về ngày sinh nhật 15 của cô gái Rubi Ibarra được tổ chức 27 tháng 12 năm 2016. Hàng nghìn người từ khắp Mexico đến tham dự buổi tiệc sinh nhật 15 tuổi của cô. Buổi tiệc được tổ chức tại một cánh đồng của làng La Joya, bang San Luis Potosi, miền trung Mexico, nổi bật với tấm bảng lớn có dòng chữ "Chào mừng đến tiệc sinh nhật 15 tuổi của tôi" kèm hình ảnh của Rubi. Video của buổi sinh nhật được chia sẻ tới hơn 800.000 lần, thu hút tới 1,2 triệu người cho biết sẽ tham dự và trở thành nguồn cảm hứng cho hàng loạt ảnh chế trên mạng xã hội…
Cảm ơn Adela người đồng nghiệp của tôi đã cho chúng tôi hân hạnh tham dự ngày đánh dấu sự trưởng thành của cháu Valerie Bautista. Cầu chúc cháu Valerie bước vào tuổi trưởng thành sẽ thành công trong học vấn và luôn là người con đạo đức – hiếu hạnh trong gia đình.
Kim Dinh
