Tại sao ‘nhập cư lậu’ phổ biến với người Việt?
Theo thống kê của FMR, phần lớn trong số người Việt nhập cư lậu vào châu Âu là nam thanh thiếu niên đến từ một số tỉnh miền Bắc và Bắc Trung Bộ. FMR cho rằng những người này chấp nhận cuộc hành trình dài và nguy hiểm chủ yếu vì họ tin rằng họ có triển vọng kinh tế tốt hơn ở nước ngoài.
Vào thập niên 1980, Việt Nam có các chương trình xuất khẩu lao động và du học với các nước thuộc khối Liên Xô cũ và Đông Âu, dẫn đến việc hình thành các cộng đồng hải ngoại ở Moscow, Kyiv, Warsaw và Berlin.
Những con đường thương mại và di cư này vẫn tồn tại cho đến ngày nay và Việt Nam hiện là một trong những quốc gia nhận kiều hối hàng đầu thế giới.
Các dịch vụ hỗ trợ di cư vẫn tiếp tục sau Chiến tranh Lạnh, nhưng hiện chủ yếu được vận hành và kiểm soát bởi các nhóm tội phạm có tổ chức do người Việt cầm đầu, theo FMR.
Mặc dù nền kinh tế Việt Nam tăng trưởng ổn định trong những năm qua nhưng khả năng tiếp cận các cơ hội thăng tiến thông qua giáo dục hoặc việc làm vẫn không đồng đều và chủ yếu tập trung ở khu vực thành thị.
Thống kê từ FMR cho thấy phần lớn người nhập cư lậu đến từ những vùng ít được tiếp cận với cơ hội việc làm tốt và có “truyền thống lâu năm” về việc di cư sang châu Âu.
Chụp lại hình ảnh,Nhóm người di cư đến từ Việt Nam, Iran, Iraq và các nước châu Phi tại thành phố cảng Calais của Pháp vào tháng 4/2021
“Ở vùng nông thôn thì khó kiếm việc lắm. Do đó họ bất chấp rủi ro… biết là đầy hiểm nguy đấy… nhưng cứ đi để đổi đời,” Sky News dẫn lời một người dân ở xã Đô Thành (huyện Yên Thành, tỉnh Nghệ An) - một trong những địa phương có nạn nhân trong vụ 39 người Việt chết trong container tại Anh.
Hai người di cư Việt Nam tên Mai và Tuan chia sẻ câu chuyện của họ với FMR. Khi thực hiện hành trình nhập cư lậu tới châu Âu, Mai chỉ mới hơn 18 tuổi và Tuan thì vừa bỏ học đại học. Cả hai chọn đường đi này vì phải trả nợ giúp gia đình cũng như chăm lo, chu cấp cho người thân.
Không chỉ tại châu Âu, số người Việt di cư trái phép đến Mỹ thông qua biên giới Mexico cũng tăng đột biến trong năm 2023 và đầu năm 2024.
Theo thống kê từ Bộ An ninh Nội địa Mỹ về lượng người vượt biên giới phía nam của Mỹ trong năm tài khóa 2023, Việt Nam xếp thứ 26 trên 102 quốc gia.
Bài phóng sự của Đài Á châu Tự do (RFA) vào đầu tháng 5/2024 cho biết một số người lựa chọn cách nhập cư trái phép này vì bị chính quyền ở Việt Nam gây khó dễ, áp bức, số khác thì chia sẻ rằng họ muốn đổi đời.
Tiến sĩ - luật sư di trú Vũ Tuấn Huy, công ty First Consulting Group (Mỹ), chia sẻ với BBC vào tháng 3/2024 rằng hầu hết khách hàng của ông là "di dân kinh tế".
Theo vị luật sư, cho dù phải trả một số tiền khổng lồ để tới Mỹ (khoảng 60.000 - 75.000 USD) và trải qua hành trình hiểm nguy, nhiều người Việt di cư có niềm tin rằng chỉ cần đi làm tại xứ cờ hoa vài năm là đã có thể trả được nợ và tích lũy được nhiều vốn.
