Chuyện chung hay chuyện riêng
Thái hóa Lộc
Tổng thống Donald Trump vừa tuyên thệ nhậm chức gần đúng một tháng nhưng tình trạng đất nước Hoa Kỳ và thế giới như lao vào cơn khung hoảng chưa bao giờ có trong khi toàn bộ tân nội các của chính phủ mới chưa hoàn chỉnh. Sự chống đối cũng như ủng hộ là những đợt sóng xô đẩy nhau làm người dân ngơ ngác không biết đâu là chuyện chung của đất nước Hoa Kỳ và đâu là chuyện đấu đá quyền lợi chính trị theo nhóm lợi ích riêng và đàng phái.
Sự ra đời của Bộ Hiệu Quả (DOGE) tổng thống Trump trao quyền cho tỷ phủ Elon Musk là một phần nguyên chính đưa ra làn sóng qua dư luận nghịch chiều hiện nay. Chưa đầy một tháng DOGE đã chiết giảm ngân sách hơn 74.000.000.000 -74 tỷ.
Trong cuộc bầu cử, Musk cho biết mục tiêu của Ông là giúp Hoa Kỳ tiết kiệm tiền và cắt giảm chi tiêu 2 nghìn tỷ đô la. Theo ông tiền tiết kiệm tiền trở thành mục tiêu thứ yếu. Điều Musk thực sự muốn, không phải là tiết kiệm tiền, mà là một cuộc “Cách mạng Nhân dân" cho phép những thanh niên trẻ tuổi, trung thành và thông minh đi sâu vào nhiều bộ phận khác nhau của Hoa Kỳ, khai thác những manh mối ẩn giấu của chính phủ ngầm và cuối cùng đưa ra ánh sáng giao nộp chúng cho nhân dân xét xử. Mục tiêu mà Musk hiện đang muốn đạt được là chấm dứt sự kiểm soát sâu rộng của chính quyền Mỹ đối với đất nước trong nhiều năm qua và "trả lại đất nước cho nhân dân".
Tỷ phú Musk đã nói trên Twitter: DOGE (Bộ Hiệu quả) là cơ hội duy nhất để người dân Mỹ đánh bại chế độ quan liêu, khôi phục nền dân chủ và thống trị đất nước bởi người dân và chúng ta sẽ không bao giờ có cơ hội như vậy nữa. Tổng thống Trump đã cho tỷ phú Musk cơ hội này. Điều này được ông Trump trả lời trong cuộc phỏng vấn với Fox News ngày 15 tháng 02 năm 2025 và Tổng thống Trump đã chế giễu việc truyền thông mô tả Musk nắm quyền thực sự tại Tòa Bạch Ốc, khẳng định những nỗ lực chia rẽ hai người đã thất bại.
Tỷ phú công nghệ Musk là đồng minh thân cận của Tổng thống Trump và đã chi gần 300 triệu USD cho chiến dịch tranh cử tổng thống của ông. Sau khi Tổng thống Trump nhậm chức, Musk trở thành lãnh đạo Ban Hiệu quả Chính phủ (DOGE), ủy ban phụ trách tinh giản chính phủ Mỹ. Ông Trump vẫn công khai ủng hộ công việc của Musk. Theo ông, đó là công việc vô cùng quan trọng trong thời điểm thâm hụt ngân sách tăng vọt.
Tổng thống Trump tin tỷ phú Elon Musk, cùng một lý tưởng, cùng một mục tiêu, không chấp nhận quan liêu, tham lam và cường quyền. Ông Trump trao hoàn toàn quyền “cách mạng “cho Musk và không hề mẩy may run sợ trước sự phản kháng của phía bên chống đối về một sự cải tổ toàn diện. DOGE (Bộ Hiệu quả) có quyền lực lớn, lớn đến mức bạn không biết ranh giới quyền lực của nó ở đâu. Nó có thể đến bất kỳ bộ nào ở Hoa Kỳ, sa thải bất kỳ nhân viên chính phủ nào và có quyền truy cập vào một số lượng lớn các tài liệu mật và tuyệt mật. Đây là điều đáng sợ nhất, có thể chúng ta không biết được giới hạn sức mạnh của Musk. Đây chính là điều Musk nói, bây giờ là cơ hội tốt nhất và duy nhất để phát động một cuộc “Cách mạng Nhân dân". Không có ông Trump, sẽ không có cuộc cách mạng này!
Một bài viết trang bìa của tạp chí nổi tiếng của Mỹ "The New Yorker" đã chỉ trích trực tiếp Elon Musk, với tiêu đề "Cuộc cách mạng khủng bố của Musk" và phụ đề "Việc cắt giảm USAID không phải là một cuộc đấu tranh chính sách, mà là một hành quyết khiến chính phủ Hoa Kỳ sợ hãi".
Thực sự sau khi TT Trump ra lệnh tạm ngưng trong 90 ngày tất cả các chương trình, dự án USAID, ông Elon Musk đã phát giác ra nhiều chuyện về những chi tiêu với nhiều con số của USAID cho thiên hạ thấy. Cái điều quái dị là khi ông Musk cho thiên hạ thấy tiền thuế nhân dân Hoa Kỳ è cổ ra đóng bị phí phạm ra sao, thì thay vì ông Musk được thiên hạ cám ơn, thì trái lại, ông đã bị chống đối. Tạp chí TIME tung hình bìa cho thấy ông Musk ngồi bàn giấy của tổng thống và TT Trump cũng cho biết "Những việc Musk làm chỉ mới là bắt đầu thôi, sẽ còn rất nhiều cơ quan chính quyền được chiếu cố, từ bộ Giáo Dục tới cả bộ Quốc phòng…
Sau khi hết chiến tranh lạnh, Trump không nhìn thấy nhu cầu phải vung tiền mua ảnh hưởng mấy xứ chậm tiến trong khi mấy xứ này luôn luôn bỏ phiếu chống Mỹ tại Liên Hiệp Quốc, mà nên dùng tiền đó cho dân Mỹ như đám dân vô gia cư, cựu chiến binh,...Câu chuyện ban lãnh đạo bất tuân chỉ thị của tổng thống đã đưa ra ánh sáng một yếu tố ít người để ý: vì tính cách 'tự trị', USAID bất ngờ biến thành một cơ quan độc lập mà chẳng ai kiểm soát chính sách hay việc làm của họ nữa. USAID có ngân sách gần cả trăm tỷ đô mà lại chẳng ai kiểm soát. USAID thật sự đã không còn lý do tồn tại theo như lời Tổng thống Trump và tỷ phú Musk?. Chiến tranh lạnh đã chấm dứt từ cả 30 năm nay rồi. Các nước chậm tiến đã nhận được cả trăm tỷ từ thời chiến tranh lạnh và sau đó luôn, chẳng lẽ vẫn cần cả trăm tỷ vĩnh viễn sao? Ngay chính nước Mỹ đang cần rất nhiều tiền cho rất nhiều nhu cầu: cho dân vô gia cư, cho cựu chiến binh, ngay cả cho việc trục xuất di dân lậu, mấy cái chục tỷ, trăm tỷ USAID đưa ra ngoài nước Mỹ, sao không giữ lại để lo cho dân Mỹ trước, theo chủ trương “dân Mỹ trên hết” với lời hứa khi tranh cử của ông Trump!
Công bằng mà nói, USAID đã có những đóng góp cụ thể và có hậu quả quan trọng trong nhiều quốc gia chậm tiến, đã cứu được rất nhiều sinh mạng, đã giúp phát triển y tế tại rất nhiều xứ chậm tiến, nhất là Phi Châu. Nhưng đồng thời USAID cũng là ổ chứa tham nhũng, phí phạm hay chi tiêu vô lý, nhất là trong thời gian gần đây. Biện pháp không phải là giải tán cả hai tổ chức, mà là phải điều tra cho kỹ những việc làm và cả cách làm của họ, để cải tổ sâu rộng tận gốc rễ. Tình trạng bê bối hiện hữu không thể kéo dài được. Đi xa hơn nữa, TT Trump hiển nhiên muốn thay đổi vai trò của viện trợ, để viện trợ không còn là thứ 'tình cho không biếu không' mà sẽ phải 'có qua có lại để toại lòng nhau'.
Trong cuộc chiến của phe chống đối muốn cứu USAID, họ bị thất thế lớn dù đưa ra lý do phản đối Trump hay Musk tới đâu cũng vậy. Nhưng trên thực tế lấy tiền thuế của dân Mỹ tặng cho thế giới nghe không có vẻ gì hấp dẫn cho dân Hoa Kỳ, trong khi ông Trump khẳng định lấy tiền đó lo cho nước Mỹ, nghe hấp dẫn hơn nhiều đối với họ. Đây không còn là chuyện riêng của ông Trump hay ông Musk mà là chuyện chung của nhân dân Hoa Kỳ.
Những con số từ cuộc điều tra của Bộ Hiệu Quả liên quan đến các cơ quan chính phủ Hoa Kỳ sẽ đưa người dân đi từ ngạc nhiên này đến ngạc hiên khác và rồ họ sẽ tự hỏi bởi đâu và vì đâu? Có phải đã đến lúc người dân Hoa Kỳ nhận ra trách nhiệm và quyền lợi của mình trước sự biến chuyển của đất nước để cùng có tiếng nói chung!