Kon Tum: Cưỡng chế Sơn Linh Tự nhằm "triệt tiêu chùa không theo Giáo hội Phật giáo Việt Nam"
RFA
Ngày 13/12, chính quyền thị trấn Plei Kần và huyện Ngọc Hồi (tỉnh Kon Tum) đưa nhiều công an và hàng chục người thuộc nhiều ban ngành khác nhau đến cưỡng chế Sơn Linh Tự, một cơ sở tu hành thuộc Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất.
Việc cưỡng chế được thực hiện trong đầu giờ sáng và đến khoảng 11 giờ thì hoàn tất việc phá huỷ Sơn Linh Tự của Đại đức Thích Nhật Phước (thế danh là Nguyễn Thanh Cường) khi vị tu hành này không có mặt tại hiện trường.
Bà Ngọc Lương, mẹ của ông Thích Nhật Phước, người sống cách đó khoảng 10 km, đã đến hiện trường khi được báo về vụ cưỡng chế. Bà đến nơi khi việc cưỡng chế đang được tiến hành nhưng bị công an ngăn cản không cho vào.
Bà chỉ được vào khu vực hiện trường sau khi chính quyền phá dỡ xong Sơn Linh Tự và rời đi. Bà nói với Đài Á Châu Tự Do (RFA) như sau:
“Hồi đầu giờ sáng, tôi nghe thấy Nhật Hoà (sư đệ của Đại đức Thích Nhật Phước- PV) gọi điện thì tôi đi xuống. Tôi xin vào nhưng chính quyền không cho vào, những người kia đuổi tôi ta.
Tôi nói tôi là mẹ của thầy Phước, để tôi vào để khiêng đồ đạc và vật dụng của thầy vì thầy về quê mấy hôm rồi. Họ vẫn không cho vào.”
Theo video mà bà Ngọc Lương cung cấp, công an và một số người mặc thường phục chặn xe của bà, không cho tiếp cận hiện trường.
Bà Ngọc Lương cho biết những công nhân tham gia cưỡng chế bê tượng Phật và bài vị thờ cúng ra ngoài sân rồi sử dụng cưa máy, cần cầu và máy xúc để giật sập ngôi nhà gỗ lợp mái tôn mà trong ba năm gần đây Đại đức Thích Nhật Phước vừa làm nơi thờ cúng Phật và nơi ở.
Bà cho biết một người trong đoàn cưỡng chế sử dụng ngôn từ thô tục với bà, nói rằng Sơn Linh Tự không được công nhận là chùa mà chỉ là ngôi nhà tạm và con trai bà không phải là sư thầy. Một người giựt máy quay của bà, hai người khác túm lấy tay bà đẩy xuống ven đường.
Đại đức Thích Nhật Phước, người đang đi công chuyện ở chùa Thiên Quang (Xuyên Mộc, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu) cho RFA biết Sơn Linh Tự là một ngôi nhà tạm làm bằng gỗ và tôn có tổng diện tích 90 mét vuông trên mảnh đất 2.000 mét vuông mà ông đứng tên.
Cơ sở tu hành này ban đầu được thiết lập bởi Thượng toạ Thích Đồng Quang năm 2009. Năm 2018, vị thượng toạ này xây cất thành ngôi chùa chắc chắn nhưng bị chính quyền huyện Ngọc Hồi phá huỷ hoàn toàn đầu năm 2019, chỉ để lại ngôi nhà tạm bằng gỗ.
Sau đó, Thượng toạ Thích Thiên Thuận, trụ trì của Thiên Quang ở huyện Xuyên Mộc (tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu) mua lại mảnh đất này và cho đệ tử của mình là Đại đức Thích Nhật Phước đến đó trông coi.
Đại đức Thích Nhật Phước đã tu sửa ngôi nhà tạm còn lại và biến thành nơi thờ cúng Phật. Nhiều Phật tử trong vùng đã đến đây để cầu nguyện.
Tuy nhiên, chính quyền thị trấn Plei Kần và huyện Ngọc Hồi cho rằng Sơn Linh Tự- ngôi nhà tạm này không hợp pháp, xây dựng trên đất nông nghiệp trong khi ông Thích Nhật Phước khẳng định với phóng viên rằng ông đã hai lần gửi đơn lên nhà chức trách địa phương để xin phép sửa chữa và dựng lại ngôi nhà tạm nhưng chính quyền không đồng ý.
Ông cho biết từ khi tu sửa lại căn nhà tạm làm nơi ở và tu tập đầu năm 2021, ông đã nhiều lần bị chính quyền địa phương lập biên bản và phạt tiền. Chính quyền cũng nhiều lần ngăn cản việc thờ cúng của cơ sở tôn giáo này.
Đại đức Thích Nhật Phước cho biết vào ngày 27/10 vừa qua, Uỷ ban Nhân dân huyện Ngọc Hồi ra quyết định số 1537 về việc cưỡng chế Sơn Linh Tự, buộc ông phải di dời các vật dụng và tháo dỡ công trình vi phạm trong vòng 45 ngày. Quyết định nói “Việc xây dựng trái phép nhà trên đất nông nghiệp của ông Nguyễn Thanh Cường gây khó khăn phức tạp cho công tác quản lý đất đai, làm ảnh hưởng đến an ninh và trật tự xã hội trên địa bàn.”
Ngày 09/12, Uỷ ban Nhân dân thị trấn Plei Kần cũng ra thông báo gửi cho ông Nguyễn Thanh Cường nói rằng ông này phải thực hiện yêu cầu của UBND huyện, nếu không thì nhà chức trách địa phương sẽ thực hiện cưỡng chế sau ngày 12/12 và ông Cường sẽ phải chi trả mọi chi phí cho việc cưỡng chế.
Ông cho biết nhiều hộ dân ở xung quanh Sơn Linh Tự cũng xây nhà kiên cố trên mảnh đất nông nghiệp nhưng họ không bị cưỡng chế. Do vậy, lý do chính quyền Ngọc Hồi phá huỷ cơ sở thờ tự này chỉ vì ông không chịu gia nhập Giáo hội Phật giáo Việt Nam, một tổ chức tôn giáo là thành viên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.
Ông nói nguyên nhân thực sự việc Sơn Linh Tự bị cưỡng chế:
“Nguyên nhân thực sự ở đây là do mình không theo Giáo hội (Phật giáo Việt Nam). Họ tìm mọi cách để đàn áp và triệt tiêu các chùa độc lập không theo Giáo hội Phật giáo Việt Nam. Họ không công nhận các cơ sở Phật giáo độc lập là chùa.”
Phóng viên đã gọi điện thoại cho lãnh đạo Uỷ ban Nhân dân thị trấn Plei Kần và huyện Ngọc Hồi nhưng không ai nghe máy. Chúng tôi cũng gửi email tới họ với đề nghị được cung cấp thông tin về vụ cưỡng chế Sơn Linh Tự nhưng chưa nhận được phản hồi.
Sơn Linh Tự là một trong nhiều cơ sở thờ tự của Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất bị chính quyền địa phương phá huỷ hoàn toàn hay một phần hoặc bị ngăn cản việc hoạt động.
Các cơ sở này bao gồm Chùa Liên Trì ở thành phố Hồ Chí Minh, hay các chùa Pháp Biên ở Hồ Tràm, chùa Đạt Quang ở xã Bầu Lâm, và chùa Thiên Quang ở xã Hoà Bình, đều ở huyện Xuyên Mộc, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu.
Trước khi về Ngọc Hồi lập tịnh thất Sơn Linh Tự, Thượng toạ Thích Đồng Quang đã xây dựng chùa Vạn Linh ở xã Gia Hiệp (huyện Di Linh, tỉnh Lâm Đồng) và chùa Thông Linh ở xã Ea Rắn (huyện Ea H’s Leo, tỉnh Đắc Lắk) nhưng cũng đều bị phá huỷ bởi chính quyền địa phương.
Ngày 02/12 vừa qua, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken tuyên bố đưa Việt Nam vào "Danh sách Theo dõi Đặc biệt" vì nước này “thực hiện hoặc dung túng cho những vi phạm nghiêm trọng về quyền tự do tôn giáo.”